Birleşik Krallık Üniversiteleri üzerinde artan Çin Etkisi

Birleşik Krallık kamu yayın kuruluşlarından Channel 4 Çin komünist Parti (ÇKP) diktatöryasının İngiltere’de yürüttüğü faaliyetlere dair bir belgesel yayınladı. Kanalın Youtube sayfasından izlenebilen belgeselde, ÇKP’nın İngiltere’deki Çin toplumunun içerisine yerleştirdiği etki ajanlarından, üniversiteler üzerinde kurduğu baskı mekanizmalarına kadar geniş bir yelpazede Çin devletinin kurmaya çalıştığı Baskı ve propaganda ağı anlatılıyor. 

2019’da Hong Kong’da yaşanan ve ÇKP destekli Hong Kong hükümeti tarafından şiddet yoluyla bastırılan ayaklanmalar neticesinde ülkelerinden kaçarak İngiltere’ye sığınan aktivistlerin ve onların peşindeki batılı ajanların hikayesiyle başlayan belgeselin ikinci bölümünde çok daha çarpıcı olan İngiltere’deki bazı üniversitelerin ÇKP ile girdiği tehlikeli ilişkiler anlatılıyor. 

İLGİLİ HABERLER: İNGİLİZ ÜNİVERSİTELERİ ÇİN’DEN FON ALIYOR 

Kendisi de Hong Kong’lu bir babanın kızı olan Isobel Yeung tarafından hazırlanan belgeselde, çeşitli üniversitelerin Çinli öğrencilerden gelecek olan okul harçları ya da ÇKP’den sağlanan fonlar aracılığıyla nasıl kontrol altında tutulduğuna dair çarpıcı örnekler veriliyor. Üzerinde özellikle durulan ilk üniversite ise, Nottingham ve Cambridge Üniversitesi. 

Üniversitenin eski öğretim görevlisi ve ÇKP isteğiyle kapatılan Çin Çalışmaları Enstitüsü’nün yöneticisi Steve Tsang’le yapılan röportajda, üniversitenin maddi kaynaklarının önemli bir bölümünün Çin’den gelen öğrencilerin eğitim ücretlerinden oluştuğunu, ve bunun nasıl bir baskı unsuru olduğu inceleniyor. Ardından, Nottingham Üniversitesi’nin Çin’de açtığı kampüsün nasıl bir ÇKP kontrolünde bir Propaganda makinesine dönüştüğü anlatılıyor. Gazetecilerin ortaya çıkardığı üzere, bu üniversitede öğrenciler mevcut Çin diktatörü ÇKP elebaşı Xi Jinping’in politik manifestosu olan ‘Xi Jinping İdeolojisi” üzerine eğitimler alıyorlar. 

FİKRİ MÜLKİYET HIRSIZLIĞI YAPIYOR
ÇKP’nin Birleşik Krallık üniversiteleri üzerindeki kontrolü bununla da bitmiyor. Öte yandan, yıllardır batılı üniversitelerde çalışan ve önemli makamlara yükselmiş çeşitli akademisyenlerin, bu pozisyonlarını gizli teknoloji transferi için kullandığı da gazeteciler tarafından ortaya çıkartılmış. Batılı devletler ve vatandaşları tarafından fonlanan bu kurumlardaki Çinli çalışanların fikri mülkiyet hırsızlığı sayesinde, geliştirilen teknolojilerin ÇKP’nin askeri teknoloji ar-ge çalışmalarında kullanılıyor. 

Bu hususta belgeselde anlatılan çok çarpıcı bir örnek ise, 1980’li yıllarda Londra’ya gelerek Imperial College’da doktorasını tamamlayan ve halen aynı kurumda bölüm başkanlığı yapan Yi-Ke Guo. 2015 yılında soykırımcı Xi Jinping’in Londra ziyaretiden kendisine eşlik eden insanlardan birisi olan Yi-Ke Guo, İngiltere hükümeti tarafından fonlanan yapay zeka çalışmaları esnasında geliştirilen teknolojileri, Çin donanması için geliştirilen insansız deniz araçları için nasıl kullanıldığı anlatılıyor. 

ETKİ ALANINI GENİŞLETMEYE ÇALIŞIYOR
Çin’in kendi vatandaşları üzerinde kurduğu baskının ve Uygur Türklerine uyguladığı soykırımın yanısıra, dünyanın dört bir yanında da tehlikeli faaliyetlerle etki alanını genişletme çabaları devam ediyor. 

Daha önce İtalya'da ve Avrupa'nın çeşitli ülkelerinde Çin'in çeşitli karakollar kurduğu ve ÇKP diktatöryasından kaçanlara baskı uyguladığı ortaya çıkmıştı. Çin'in emperyal projesi Kuşak-Yol'un nihai hedefindeki İngiltere'de de benzer bir durumun çok uzun yıllardan beri yaşandığı anlaşılıyor. 

Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber
Kaynak: Channel4.com, Tamgaturk, Theguardian.com