Hoten, Kaşgar, Altay tarih mi olacak? | Makale

73 yıldır Sistematik soykırım altında inim inim inleyen Türk-İslam yurdu Doğu Türkistan, işgalci Çin rejimi tarafından yeri doldurulamaz tahribata ve bozguna uğratılıyor. Tarihsel olarak Uygur Türklerinin yerleşim bölgelerinde herkesçe bilinen tanınan birçok yer isimleri, Mandarin Çince olarak yeniden adlandırmaya başlayan Çin, son yıllarda Doğu Türkistan'daki tarihi meşhur mekanların isimlerini değiştirmekle kalmayıp, geçmiş Çin hanedanlık dönemine ait efsanevi figürleri Doğu Türkistan’da canlandırmaya çalışıyor.

Şubat ayının son günü Çin propaganda ajansı sözde “Xinjiang Gazetesinde” bir haber paylaşıldı. Haberde yakın tarihte Doğu Türkistan’ın Hotan şehrinde bulunan “Hoten Havalimanı” 'nın adını “Küngang Havalimanı” olarak değiştirildiği yer alıyor.

Çin Nenden şehrin ismini alan bu havalimanının ismini değiştirme ihtiyacı duyuyor?

1931 yılında kuruluşu tamamlanan Hoten Havalimanı, 1933- 1944 yılları iki defa Doğu Türkistan Cumhuriyetinde bağımsızlık ilan edilirken, ulusal ve uluslararası hava ulaşımının önemli noktalarından biri olmuştu. Nitekim 1949 Çin komünist Partinin kuruluşu ve Doğu Türkistan işgalinden sonra da günümüze denk aynı isimle varlığını koruyordu.

Ancak rejim yönetimi, Doğu Türkistan’da sürdürdüğü sistematik soykırımın bir parçası olarak, sözde “Çin hava yolları yönetmeliğinin 38. Maddesi gereğince” mevcut Uygurca ismin “Küngang Havalimanı” olarak Çinceye değiştirdi.

Ayrıca Çin haber sitelerindeki ilgili haberlerde kadim şehir Kaşgar, Aksu ve diğer illerdeki havalimanlarının isimleri de Çince isme değiştirileceğinden bahsediliyor.

Nedir bu "Küngang"?

Çin efsanelerine göre " Küngang" adı, Çin'in Güney ve Kuzey Hanedanlıkları sırasında Liang Hanedanlığı döneminde yazılan "Bin sözcük Düsturu” ‘unda yer alan “Yeşim Taşı Kunggang’dan çıkıyor.” şiirinden alıntılandığı görülüyor.

Çinlilerin özellikle bu ismi neden seçtiklerini anlamaya çalışalım…

Çinliler için Yeşim Taşı “uğurlu” kabul ediliyor ve “Hoten yeşim taşı” ‘nı bilmeyen tek Çinli yoktur.  Doğu Türkistan’ın Hoten Bölgesi Yeşim taşı bakımından Çin genelinde olağanüstü üne sahiptir. Nitekim yeşim taşı satarak servet sahibi olan Uygur Türklerinin sayısı da epey çoğalmıştı. Hayır ihsan işleri artmıştı. Ta ki 2017’de başlayan büyük ölçekli keyfi tutuklamaya kadar.

Ondan sonrası hepimize ayan! Öne çıkan her Uygur içeri alındı. Hala o zengin yeşim taşçı Uygurlardan haber alınamıyor. Çoluk çocukları perişan, hayattaysa sefil hayata mahkûm bırakıldı.

İşte bu yeşim taşının asil mekanı olan Hoten bölgesi, Kadim Kaşgar, Aksu, Altay gibi Türk islam yurdu, önce milyonlarca yerleşimci Çinli göçüne maruz kalırken, şimdi ise yavaş yavaş “Küngang” veya Çince her hangi bir isimle “Çin şehri” olarak dönüştürülüyor. Müslüman halkı ise mankurtlaştırılıyor.

Kaynak:
https://haokan.baidu.com/v?pd=wisenatural&vid=5321601952973434291
https://www.sohu.com/a/646692233_121658447

Muhammed Ali ATAYURT

Yazar

Türkistan Press Editörü | Istiqlal TV Sunucusu