Doğu Türkistan’da Gazeteci olmak

Doğu Türkistan’da akademisyenler, yazarlar, araştırmacılar, eğitimciler, öğretmenler, aydınlar ve siyasilerin ifade özgürlüğü olmadığı gibi gazetecilerin de ifade özgürlüğü yoktur.

Çin yönetimi Doğu Türkistan’da birçok Uygur gazetecini tek suçları sadece Çin yönetimin yaptığı haksızlıklar ortaya çıkardığı ve doğru olanı ifade ettiği için tutuklandı ve hapishaneye atıldı. Onlardan bazıları 10 yıl bazıları ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırdı. İşte suçsuz olmasına rağmen ifade özgürlüğünden dolayı müebbet hapis cezasına çarptırılan İlham Tohti Onlardan bir tanesidir.

Doğu Türkistanda Gazeteciler denetim altındadır, Yaptığı haberler makaleler Çin komünist yönetimi tarafından onay olmadan yayınlanamaz, gazetecilerin Çin yönetimini yada komünist partiyi eleştirme hakkı yoktur, eğer her hangi bir gazeteci Çin yönetimini eleştirerek makale yada haber yaparsa hemen sansürlenir ve haberi hazırlayan gazeteci tutuklanır.

Çin’de ve Doğu Türkistan’da Medya özgürlüğü yoktur

Çin’de medya kuruluşları ve basın mensupların tümü Çin yönetimine bağlı olarak çalışıyor. Çin yönetimin denetim altında olmayan hiçbir medya kuruluşu yoktur. Çin’de Devletin denetimi haricinde Bağımsız gazete çıkarmak yada TV kanalı kurmak yasaktır. Gazeteciler de yönetime bağlı olarak çalışmaya tabı tutulur ve hiçbir haber yada yazıyı yönetimin onay almadan yayına veremezler. Aynı şekilde Yabancı basın mensupların Doğu Türkistan’a gitmeleri Uygur Türkleri yada Doğu Türkistan konusunda haber yapması yasaktır, Çin yönetimi Doğu Türkistan’da işlediği suçlarının Dünyaya ifşa olmasından yada Dünya kamuoyunun dikkatinin Doğu Türkistan’a çevrilmesinden korkuyorlar, o yüzden yabancı medyaların haberleri sansürleniyor, Radyo, TV, Gazete, dergi, İnternet haber portalları gibi yabancı medyaların Doğu Türkistan’da açılmasını bile engelliyor.

Özgür Asya Radyosu Çin’de ve Doğu Türkistan’da engellendi, web sitesi bile açılmıyor, geçen yıl Çin yine BBC nin web sitesini engelledi.

Doğu Türkistan ve Uygur Türkleri hakkında birinci kaynaktan doğru ve dolaylı haber alamayan yabancı basın yayın kuruluşları Çin devletin ajansı sayılan Xinhua ajansının tek taraflı ve sansürlü haberleri haber kaynağı olarak kullanmaya mecbur kalıyorlar.

Açık hava hapishanesine dönüşen Doğu Türkistan’la ilgili dışardan içerdekilerin, içerdekilerin dışarıdakilerden hiçbir haberi olmuyor, İletişim bağlantı kurulamıyor.

Çin yönetimi, Doğu Türkistan’da keyfi tutuklama ve yargısız infaz yada katliam gibi suç işlemekte olup, bu suçları devlet sırı olarak kamuoyundan saklıyor. İşte Doğu Türkistanlı gazeteciler Çin yönetiminin bu çeşit suçları hakkında haber yada makale yayınlarsa devlet sırrını ifşa etmekle suçlanarak hemen tutuklanıyor ve hapse atılıyorlar.

Örneği: 5 Temmuz 2009 Urumçi katliamı hakkında haber yapan yada yapancı basın mensuplarına demeç veren yüzlerce gazeteci şuan Çin hapishanelerinde tutuklu bulunmaktadır ve onların adı soyadı gizli, tutulmaktadır, yine de onlardan 22 gazetecinin adı soyadı bilgi ve belgeleri tespit edildi.

Onlardan bir tanesi, Mehmet Abdullah, Pekin merkezi halk Radyosunun Uygur servis bölümünün editörü, 2009 Urumçi katliamıyla ilgili haber yaptığı ve yabanci basın mensuplarıyla röportaj yaparak Çinin 2009 da Urumçi’de yaptığı katliam hakkında demeç verdiği için tutuklanarak hapse atıldı ve 2010 da müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Kendisi şuan hapishanede işkence ve baskı altında tutuluyor.Gazetecilik mesleklerinden dolayı hapse atılan Uygur gazeteler yüzlerce olup onlardan uluslararası af örgütü tarifinden yayınlanan raporda adı geçen Uygur Gazeteciler şunlardır:

Abdulgani Mehmetemin 9 yıl, Dilşat Perhat 5 yıl, Gayret Niyaz 15 yıl, Gülmire Emin ve Memet Abdullah Müebbet hapis cezasına çarptırıldı, Mehbube Ablesh 3 yıl, Nicat Azat 10 yıl, Nureli Ubul 3 yıl, Nurmuhammad yasin 10 yıl, Tursuncan Hezim 7 yıl gibi hapis cezasına çarptırıldı.

Doğu Türkistan’da yargı Çin komünist yönetimine bağlı olarak tek taraflı çalışıyor

Çin yönetimi Doğu Türkistan’da suçsuz insanları mahkemeye Çıkartıyor ve adil yargılanmış gibi göstermek için düzmece yargılama yapıyor. Özellikle siyasi Mahkûmların cezaları duruşmadan önce Çin komünist yönetimi yetkilileri ile savcılar birlikte karar veriyor. Savcılar Mahkemede duruşmada sadece kararı okuyor. Duruşmada tutuklulara kendilerini savunma hakkı tanımıyor, deliller yeterli olmamasına rağmen İtirazlar kabul edilmiyor ve mahkeme kararı uygulamaya geçiyor.

Doğu Türkistan’da adil ve tarafsız bir yargı yoktur, Hâkimler ve savcıları Çin komünist partisi yönetiyor. Onlar ne derse hâkim ve savcılar uyguluyor, Çin yönetimi Doğu Türkistanlılara düşman gözüyle baktığı için önyargılı ceza yürütüyor. Çin ana yasasında yada bölgenin özerk yasalarında bile Uygur Türklerinin kendilerini savunma hakkı tanımadığı için keyfi tutuklama Toplu katliam ve asimilasyona tabi tutulma Doğu Türkistanlıların günlük hayatin bir parçası hala dönüşmüş durumdadır.

Doğu Türkistan’da her gün olay her gün Keyfi tutuklama yargısız infaz gizlice devam ediyor, Hiç kimsenin can ve mal güvenliği yoktur. Doğu Türkistanlılar Evime ne zaman polisler baskın yapar diye korku endişe içinde yaşıyorlar.

Profesör ilham Tohti müebbet hapis cezasına çarptırıldı

Ünlü Uygur Gazeteci ve insan hakları savunucu Profesör ilham Tohti, Çin mahkemesi tarafından müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Mahkemenin kararını tanımadığını ifade eden İlham Tohti, delillerin yeterli olmadığını dile getirerek itiraz etti, polis zoruyla duruşma salonundan çıkartıldı.

İlham Tohti’nin avukatı, twitter hesabından yaptığı açıklamada, İlham Tohti’nin “ülkeyi bölmek suçundan” müebbet hapis cezasına çarptırıldığını belirtti. İlham Tohti, Uygur Özerk Bölgesi’ndeki sözde Urumçi Orta Halk adliyesin’de 17,18 Eylül 2014 iki gün süren Duruşmada “bölücülük” suçlamasıyla yargılandı, mahkeme basına ve uluslararası gözlemcilere kapalı yapıldı. İlham Tohti, yargılamanın ilk gününde “bölücülük” başta olmak üzere hakkındaki tüm suçlamaları reddetmişti.

Toplam 3 saat 15 dakika süren ön duruşmada İlham Tohti hakkında hazırlanan İddianamede İlham Tohti “Devleti Parçalamaya Teşebbüs” ile suçlanıyor. Daha önce kaleme aldığı ve büyük bir kısmı 2009’da Çin yönetimince kapatılan Uygurbiz internet web sitesinde yayınlanan 200’den fazla makalesinin suç olduğu iddiasıyla tutuklanan İlham Tohti, “Bu iddianame bana göre ideolojik ve siyasidir ve tamamen düşünceyi suç saymaktadır. Bu nedenle bu iddianame beni fikir ve düşüncemden dolayı cezalandırmak istemektedir” diye konuşmuştu.

Pekin’deki milletler Üniversitesinde ekonomi profesörü olan 45 yaşındaki Tohti, Pekin’de 15 Ocak’ta, ”bölücülük” suçlamasıyla gözaltına alınmış, bilgisayarları, cep telefonları ve bazı akademik çalışmalarına el konulmuştu. Aradan 9 ay gibi bir süre geçtikten sonra 23 Eylüldeki duruşmada Müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

İlham Tohti, Çin anayasasına ve sözde Uygur özerk bölgenin yasalarına dayanarak Uygurların haklarını savunduğu için ayrılıkçı olarak tutuklandı. Oysa İlham Tohtinin Çine karşı eylem yapan yada gösteri düzenleyen hiçbir eylem ve örgütle alakası olmadığını Çin yetkililerde iyi biliyor. İlham Tohti Çin yönetimin Uygurlara yaptığı baskı politikası ve haksızlıkları eleştirdi ve makaleler yazarak doğru olanı dile getirdi. Uygurlar için Çin ana yasası tarafından tanınan hak ve özgürlüklerini savundu. Onun makalelerin hiç birinde Doğu Türkistanı Çin’den koparmak yada Çini parçalamak gibi söz konusu olmadığı net ve açıktır, Sadece Çin anayasasına göre Uygurlara haksızlık yapılmamasını, özgürlük verilmesini dile getirdiği için hapse atıldı. İlham Tohti bir bilim adımı, Uygurlar arasından yetişen profesör ve Gazeteci dava adamı, İlham Tohtiyi yalnız, Uygur Türklerin insani hak ve hürriyetleriyle yaşamasını, nasıl bir Çinli özgür yaşıyorsa Uygur Türklerinin de aynı şekilde özgür ve hürriyetle yaşamasını savunduğu için müebbet hapsi cezasına çarptırıldı.

Çinin İlham tohtiye yaptığı bu haksız cezayı kınıyor ve lanetliyoruz.

Biz buradan bir kez daha, Çinin İlham Tohtiya yaptığı bu haksız cezayı kınıyoruz. İlham Tohti suçsuzdur. O sadece hakkı söyledikleri, Uygurlara adalet istediği için hepse atıldı. Çin yönetimi ona iftira attı ve suçlu çıkarmak için yalan ve uydurma delilleri kullandı.

İlham Tohtiyi sadece Doğu Türkistanlılar değil bir çok Çinliler de seviyor ve ona saygı gösteriyor. aslinde ilham Tohti Çin yönetiminin Uygur sorunu konusunda eksiklerini, yanlışlıkları düzeltmeye, doğru olanı göstermeye çalıştığı için Çin ona teşekkür burçluyken, teşekkür etmek yerine hapishaneye attı ve müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Böylelikle Çin Uygurların devlet anayasasına ve Çin yönetimine olan güvenini bir kez daha kayıp etmiş oldu. Doğu Türkistanlılar İlham Tohtiyi seviyor, ona destek veriyor ve onun serbest bırakılmasını istiyorlar.

Bu konuda kaybeden Çin oldu, çünkü Çin Doğu Türkistan’da ve uluslararası arenada kendi itibarını kaybetmiş oldu, Başta Türkiye olmak özere ABD, AB , gibi bir çok uluslararası insan hakları kuruluşları ve devletler, Çinin bu haksız yargılamasına tepki gösterdi, açıklamalar yaptı, Yabancı medya haftalarca İlham Tohti ve Uygur Türkleri konusunu gündeme getirdi, tüm Dünya kamuoyu Çinin Uygur Türklerine haksızlık yapmakta olduğunu ve Düşmen gözeyle baktığını, bir kez daha öğrenmiş oldu.

Prof. Dr İlham Tohtinin hiçbir suçu yoktur, o adaletin savunucusu, Uygurların sesi ve ümit kaynağı olmuştu. İlham Tohtiyi unun gibi yüzlerce Uygur Türkü gazetecileri hapis cezasına çarptırmak Uygurların sesini kesmek, özgürlüğünü kısaltmak, barışı bozmak ve İnsan haklarını ihlal etmek sayılır .

ilham Tohtinin müebbet hapis cezasına çarptırılmasını siyasi ve adil olmayan ve hukukun genel ilkelerine aykırı bir ceza olarak görüyoruz. Çin komünist yönetimi İlham Tohtiyi ve onun gibi suçsuz tutuklanan tüm gazetecileri şartsız serbest bırakmalı ve onların can güvenliği garanti altına alınmalı.

Kaynak:akademiye.org

Yazar:Abdulehed ER

Yazar