Zorunlu Çin’ce eğitimi yaygınlaştı

Çin rejimi son zamanlarda mandarin Çincesini yaygınlaştırma çabalarını hızlandırarak diğer ulusların dillerinin yok olma riskini artırıyor.
 
Amerika'nın Sesi VOA’nın haberine göre Çin, ulusal din bahanesiyle Çincenin yaygınlığını 2025 yılına kadar %85'e çıkarmayı hedefleyen bir siyasi seferberlik başlattı.

Çin'in bu hamlesi, bin yıllık tarihi olan Türk dillerinin ve lehçelerinin yok olmasıyla ilgili endişeleri artırdı. Özellikle Çin zulmü altında yaşayan Uygurlar, Tibetliler ve Moğolların dilleri, Çin rejimi tarafından yavaş yavaş yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya.
 
Çin Devlet Konseyi Merkez bürosu, 30 Kasım'da "Yeni Çağ Dil ve Edebiyat Çalışmasının Kapsamlı Güçlendirilmesine Yönelik Öneriler" başlıklı bir genelge yayınladı ve buna göre Çin ulusal dilinin kullanımında hala dengesizlik ve düşük oranda olduğu, bu nedenle Çincenin 2025 yılına kadar ülke genelinde yaygınlaşma Oranın %85'e çıkarılması ve daha fazla standardizasyon sağlanması gerektiği belirtiliyor.
 
Genelge kapsamında, Çin Komünist rejiminin, dil ve yazı çalışmalarını güçlendirme konusunda Devlet Konseyi adına ilk defa yayınlanan genelge olarak biliniyor.

Çin, geçmişten bu güne zaman zaman Çince dayatması yapıyor. Son yıllarda çabalarını zirveye çıkaran Çinli işgalciler özellikle de Doğu Türkistanlıların Çinlileşmesi konusunda başarı sağlamış değildi. Fakat Uygur Türkçesinin tüm okullarda yasaklanması ve her yerde siyasi eğitim ayağına Çince dayatma politikasından bölge halkı güçlü bir şekilde etkilendi.
 
Eylül 2020’de Çin Komünist partisi, İç Moğolistan'daki yerel okulların tüm öğretimi Moğolca'dan Çince'ye çevirmesini talep etmesi üzerine bölge halkından bir kısım insanlar anadillerini kaybetme korkusuyla protesto gösterileri başlattı ve birçok öğretmen ve sözleşmeli işçiler görevlerini terk etti. Çinli dikta rejimi ise "kamu düzenini bozma" suçlamasıyla çok sayıda sivili tutukladı.
 
Geldiğimiz noktada ise Çin rejiminin Doğu Türkistan'da Uygur, Kazak ve Kırgız dillerini yasaklama ve baskı altına alma politikası eşi görülmemiş seviyelere ulaşmış durumda. Uygur çocukların okulda Uygurca konuşmalarının yasaklanması ve ihlal edenlere fiziksel cezaların verildiğini gösteren görüntü kayıtları sosyal medyada yayınlanmasının ardından büyük tepki çekmişti.

Zehra ÖZUYGUR-Türkistan Press