WANG YI'NIN AVRUPA ZIYARETI HER KESIMINDEN TEPKİ GÖRDÜ

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin Norveç ziyareti, çeşitli insan hakları örgütlerinin, Uygur Türkleri, Tibetliler ve Hong Kongluların protestolarıyla karşılık buldu.

27 Ağustos'ta Wang Yi'nin Norveç'e girmesinden hemen önce, Norveç basınında "Çin-Norveç ekonomik işbirliğinin Norveç'i Çin'e daha bağımlı hale getirmede rol oynayacağını" belirten bir dizi makaleler gündem olurken, Norveç hükümetinin Çin'in Uygurlara, Hong Konglulara ve Tibetlilere yaptığı baskıyı görmezden gelmemesi gerektiği vurguladı.

Norveç Uygur Komitesinden yetkililer 26 Ağustos'ta Norveç Dışişleri Bakanlığı Orta Asya Departmanına gönderdikleri bir mektupta "Çin'in toplama kampları ve soykırım politikaları, Uygur kadınlarına uygulanan zorla kısırlık, zorunlu çalıştırma, Uygur çocuklarının ailelerinden koparılması dile getirildi.

Bu bağlamda Norveç-Çin görüşmelerinde Uygurları yurtdışında izleme konusu gündeme geldiği aktarılırken Norveç Dışişleri Bakanlığı Asya Dairesi tarafından yapılan açıklamada, "Bu konular gündemimizde." denildi.

Norveç Uygur Komitesi ve Uygur Adliye Arşivleri Başkanı Sayın Behtiyar Omar’in verdiği bilgilere göre, "Norveç Uygur Komitesi" Norveç Tibet Komitesi, Norveç Hong Kong Komitesi, Norveç Tayvan Dostluk Derneği, Norveç Kalem Derneği, Uluslararası Af Örgütü'nün Norveç şubesi ve “Stefanusaliansen” adlı dini kuruluş, “Stephen birliği ve Helsinki Komitesi” de dahil olmak üzere sekiz kuruluş, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin 27 Ağustos'taki Norveç ziyaretine karşı ortak bir protesto gösterisi tertip etti.

Norveç’in Başkentinde Uygurlar, Tibetliler, Hong Konglular, Tayvanlılar, Uluslararası Af Örgütü ve yerel insan hakları örgütleri, Norveçli milletvekillerinin ve önde gelen politikacılarında aralarında bulunduğu gösteride ayrı ayrı konuşmalar gerçekleşirken Çin'in Uygurlara yönelik baskıcı politikaların şiddetle kınandığı bir basın açıklaması yapıldı.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, İtalya, Hollanda, Norveç, Fransa ve Almanya olmak üzere beş ziyaret gerçekleştirecek ve 31 Ağustos'ta Berlin'e varacak.

1 Eylül'de başkent Berlin'de Çin’e karşı protesto çağrısı yapan Dünya Uygur Kongresi, Çinli bakanın Fransa'daki ziyaretinde Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un Doğu Türkistan’daki hak ihlalleri ile ilgili ses çıkarmaya çağırdı.

Ayrıca Doğu Türkistan Avustralya cemiyeti tarafından Avustralya'da da gösteriler düzenlendiği ve cemiyet reisi Nurmuhammed Türkistanlı’nın Uygurlar konusunda uluslararası toplumun sessiz kalmaması gerektiğini vurguladığı bildirildi.

Fatma Hasan/M.Ali.Atayurt