Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet Başkanları Konseyi 10. Zirvesi, Kazakistan'ın başkenti Astana'da başladı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in ev sahipliğinde "Türk Devri" temasıyla düzenlenen zirve öncesinde liderler, aile fotoğrafı için bir araya geldi.
TOKAYEV KARŞILAD
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Akorda Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gelişinde Tokayev tarafından karşılandı. Burada çekilen aile fotoğrafında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ile gözlemci ülkeler Türkmenistan Ulusal Konseyi Halk Maslahatı Başkanı, eski Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbangulı Berdimuhamedov ile Macaristan Başbakanı Viktor Orban yer aldı.
ALİYEV İLE GÖRÜŞTÜ
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) 10. Devlet Başkanları Zirvesi öncesi bir araya geldi. Görüşmede Türkiye-Azerbaycan ilişkileri, bölgesel ve küresel meseleler ile İsrail- Filistin çatışmaları ele alındı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede, Türkiye'nin insani yardım çabalarının artarak süreceğini, İsrail'in uluslararası hukuka uygun hareket etmesini sağlamak için uluslararası toplumun güçlü mesajlar vermesi gerektiğini, bölgede kalıcı barışın ancak 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan, coğrafi olarak bütün ve bağımsız Filistin Devleti'nin kurulması ile mümkün olabileceğini ifade etti. Görüşmede ayrıca Türkiye- Ermenistan normalleşme süreci ile, Azerbaycan-Ermenistan arasındaki çatışma sonrası sürecin son durumu da gündeme geldi.
KÜRESEL VE BÖLGESEL KONULARI ELE ALACAKLAR
Dönem Başkanlığı'nın, Özbekistan'dan Kazakistan'a devredileceği zirvede liderler, Teşkilat bünyesinde işbirliğinin daha da ilerletilmesine yönelik çalışmaları ele alırken, güncel, küresel ve bölgesel meseleler hakkında görüş alışverişinde bulunacak.
TÜRKİYE’DEN ORTAK ALFABE GİRİŞİMİ
Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zirvesi'nde yaptığı konuşmasında Türk dünyasında ortak alfabeye geçiş girişimine yönelik çalışmaların hızlanması için çağrı yaptı.
ASTANA BİLDİRİSİ YAYIMLANDI
TDT 10. Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi'nin sonuç bildirisi kabul edildi. Kabul edilen bildiride Ortadoğu ve dünya gündeminin bir buçuk aydır en üst başlığı olan İsrail-Filistin çatışmasından ciddi endişe duyulduğu ve sivilleri hedef alan tüm saldırıların kınandığı ifade edildi. TDT kabul ettiği bildiriyle, taraflara sivillerin korunması için derhal ateşkes ve Gazze Şeridi boyunca derhal ve engelsiz insani yardım sağlanması çağrısında bulundu.
"TÜRK DÜNYASI DEĞERLERİ VE ÇIKARLARI DAHA FAZLA TANITILMALI"
Türk devletlerinin kaydettikleri önemli siyasi ve sosyoekonomik ilerlemenin takdirle karşılandığına, kuruluşundan bu yana TDT'nin elde ettiği başarılardan duyulan memnuniyete işaret edilen Astana Bildirisi'nde, "Teşkilat, Türk dünyasındaki işbirliğinin derinleştirilmesindeki ve Türk dünyasının değerleri ile çıkarlarının bölgesel ve uluslararası alanda daha fazla tanıtılmasındaki rolünü güçlendirme taahhütlerini vurguladı" ifadesi yer aldı.
Bildiride, üye ülkelerin, Türk dünyasının çıkarlarını ilgilendiren bölgesel ve uluslararası konularda bütünlüklü bir tutum geliştirilmesi amacıyla istişarelerde bulunmasının önemine işaret edildi.
"6 ŞUBAT AFET MAĞDURLARINI ANMA VE DAYANIŞMA GÜNÜ"
TDT'nin Sivil Koruma Mekanizması'nın kurulmasının öneminin vurgulandığı ve kurulmasına ilişkin taslak anlaşmanın bu yılın sonuna kadar tamamlanması talimatı verildiği kaydedildi. Bildiride ayrıca, üye ülkelerin 6 Şubat'ın "Afet Mağdurlarını Anma ve Dayanışma Günü" ilan edilmesini memnuniyetle karşıladığı belirtildi. Bildiride, ayrıca gözlemci Macaristan'ın TDT Sekretaryasında diplomat görevlendirme kararı yer aldı.
ASKERİ KONULARDA DAHA YAKIN İŞBİRLİĞİ ÇAĞRISI
Astana Bildirisi'nde, TDT bünyesinde, ortak çıkarları ilgilendiren güvenlik konularında yakın eşgüdüm ve işbirliğinin sağlanması amacıyla savunma sanayisi ve askeri konularda daha yakın işbirliği çağrısında bulundu. Ayrıca bildiride, Türk devletlerinin jeopolitik potansiyelini incelemek ve ortaya koymak üzere ortaklaşa konferanslar, toplantılar, sempozyumlar ve çalıştaylar gerçekleştirilmesinin, araştırma ve analiz yeteneklerinin güçlendirilmesi amacıyla eğitim programları hazırlanmasının önemine işaret edildi.
TÜRK DÜNYASI FİNANS MERKEZİ
TDT Astana Bildirisi ile 2024 yılında Kazakistan'ın başkent Astana'yı, 2025 yılında Türkiye'nin başkenti İstanbul’u; Türk Dünyası Finans Merkezi olarak ilan etti. Ticaretin kolaylaştırılması, elektronik ticaretin yaygınlaştırılması ve Türk bölgesinde ihracat ve ithalat hacminin artırılması için somut öneriler ve ortak bir eylem planı geliştirmeyi amaçlayan "Türk Devletleri Ticari İşbirliği Araştırma Merkezi"nin oluşturulması kararlaştırıldı.
Bildiride, "Turan" Özel Ekonomik Bölgesi (TURANSEZ) konseptinin tüm üye ülkelerce kabul edilmesi ve Azerbaycan'ın TDT üye devletler ve gözlemciler arasında ekonomi bilimi alanında akademik entegrasyonu teşvik etmeye yönelik Türk Dünyası Ekonomi Sözlüğü girişimi memnuniyetle karşılandı. Ayrıca, Ekonomik İşbirliği Teşkilatının (EİT) TDT'de gözlemci statüsününde yer alacağı açıklandı.
11. ZİRVE KIRGIZİSTAN'DA YAPILACAK
Astana Bildirisi ile 2024 yılında gerçekleşecek olan TDT Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi'nin Kırgızistan'da yapılmasına karar verildi.
Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber