Tayland'daki Uygur’un ölümü İnsan hakları örgütlerinin tepkisine yol açtı

Tayland'da Uygur Türkü 49 yaşındaki Abdullah Abdülaziz’in gözetim merkezinde hayatını kaybetmesi, insan hakları örgütlerinin tepkisine yol açtı.

BBC'nin haberine göre, Abdullah'ın ölümü üzerine açıklama yapan insan hakları örgütleri, gözetim merkezlerindeki kötü şartlar sebebiyle Tayland hükümetine tepki gösterdi.

2015'te Tayland hapishanesinde merhum Abdullah Abdülaziz ile altı ay aynı hücrede kalan ve 2017'de Tayland hapishanesinden firar ederek Türkiye’ye gelmeyi başaran bir Uygur Türkünün aktardığına göre, Merhum Abdulaziz’in sağlığının iyi olduğunu ve firar edenler arasında merhumunda olduğunu ancak 2019 yılında yakalanarak tekrar hapse atıldığını, muhtemelen işkence sonucu şehit edildiğini ileri sürmüştü.

İŞKENCE SONUCU ŞEHİT DÜŞTÜĞÜ İDDİASI
Şehidin durumuna aşina olan diğer eski mahkumlara göre, Tayland hapishanelerinde Uygurlara verilen yiyecekler yetersiz olduğundan çoğu sağlık problemi yaşadığını, ayrıca cezaevi polisi geçtiğimiz günlerde Abdullah Abdulaziz'i bilinmeyen bir nedenle darp ettiğini ve ölümüne cezaevi polisinin verdiği fiziksel işkencenin neden olmuş olabileceğini iddia etmişti.

Abdullah Abdulaziz'in cenaze namazı 12 şubat öğleden sonra Bangkok'taki Haroon Camii'nde yerel Müslümanlar tarafından kılındığı aktarıldı.

İNSAN HAKLARI ÖRGÜTLERİNDEN ELEŞTİRİ
İnsan Hakları İzleme Örgütünden (HRW) Phil Robertson, Abdullah'ın ölümünün, Tayland hükümetinin Uygur Türklerini hapsetme politikasının kaçınılmaz bir sonucu olduğunu söyleyerek tutuklama merkezlerindeki yetersiz sağlık ve beslenme koşullarını eleştirdi.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) yetkilileri de Tayland yönetiminin, gözetim merkezindekilerle temasa geçilmesine izin vermediğini belirtirken, Tayland Ulusal İnsan Hakları Komisyonu yetkilileri de tutuklu olan Uygur Türkleriyle aylardır temasa geçmek istediklerini ancak yönetimin engeliyle karşılaştıklarını aktardı.

TEPKİLER İŞE YARİCAK MI?
Gelen tepkiler sonrası gözetim merkezlerine yapılacak ziyaretlere izin vereceğini açıklayan Tayland hükümeti, ülkedeki on binlerce mülteci ve sığınmacının sağlıklarına ilişkin şartların iyileştirilmesi için BM ile işbirliği yapacağını taahhüt etmişti.

Çin zulmünden kaçarak Doğu Türkistan’dan, hamile eşi, 7 çocuğu ve kardeşiyle 2013'te 350'yi aşkın Uygur kafileyle yaya yürüyerek hicret eden Abdullah ve diğer Uygur Türkleri, Tayland sınırını geçerken tutuklanmıştı.

Temmuz 2015'te Türkiye’nin girişimleriyle aralarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 173 Uygur Türkiye’ye getirilmişti. Fakat Tayland hükümeti bir hafta geçmeden çoğu Erkek 109 Uygur’u Çin'e ölüme göndermişti. O günden beri Doğu Türkistan Diasporası ve uluslararası insan hakları örgütleri, bu trajedinin tekrar etmesinden ciddi endişe ettiklerini ifade ederek, durumun açıklığa kavuşturulması ve Uygur Türklerinin güvenliği için çaba sarf ediyor.

Şuan 50'den fazla Uygur Türkünün Tayland hapishanesinde suçsuz yere tutuklu bulunduğu biliniyor ve şehit düşen merhum Abdullah Abdulaziz’in dokuz çocuğu ve eşi Türkiye’nin kayseri ilinde yaşıyor.

Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber