Rapor: Uygur Kültür Mirası yok ediliyor

Washington merkezli Uygur İnsan Hakları Projesi, 9 Şubat'ta soykırımcı Çin’in Uygur kültürel miraslarını yok etmekte olduğunu ortaya koyan yeni bir rapor yayımladı.

9 Şubat 2023 tarihinde Washington merkezli Uygur İnsan Hakları Projesi, Çin rejiminin Uygur kültürel miraslarını yok etmekte olduğunu ortaya koyan yeni bir rapor yayımlayarak, Çin'in Doğu Türkistan'daki Uygurları ve diğer etnik guruptan Müslümanları büyük çapta keyfi tutuklamayla milli kültür medeniyetinden alı koyarak zararlar verdiğini, özelliklede Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), tarafından kabul edilen Uygur kültürel miraslarına karşı sistematik bir şekilde “kültürel soykırım” politikası yürüttüğünü bir kez daha gözler önüne serdi.

KÜLTÜR KATLİAMI GERÇEKLEŞTİRİYOR
Raporun hazırlanmasında işbirliği yapan Londra Üniversitesi Asya ve Afrika Çalışmaları Merkezi'nde Uygur kültürü araştırmacısı olan Rachel Harris, Deutsche Welle (DW) Radyosuna verdiği röportajda, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne göre Kültürel mirasın çalınması ve yok edilmesi, soykırımın başlıca göstergelerinden olup, bir otoriter rejimin, bir ulusun kültürel mirasına yönelik saldırıları, belirli etnik gurubun doğrudan hedefe alınmasıyla nihayetinde açıkça kültürel alt yapısını ve milli kimliğini yok etmeye kadar varan davranış biçimi söz konusu olduğunu, Çin’in Doğu Türkistan’daki eylemleri açıkça Uygur kültürüne karşı açılan savaş olduğunu söyledi.

Raporda, Çin rejiminin Uygur halk sanatından 12 Mukam, Mashrep geleneği, Kariz (Kehriz) ve Kırgız Türklerinin Manas destanı gibi kültürel mirasları yasakladığı veya tamamen yok ettiği vurgulanırken,  Doğu Türkistan halkı ve kültürel mirasların büyük bir yıkımla, hatta tarih sahnesinden silinmeyle karşı karşıya olduğu, Çin'in buradaki davranışının UNESCO tarafından ortaya konulan sistematik “kültür katliamı” suçu kapsamına girdiği belirtiliyor.

PROPAGANDA ARACI VE EKONOMİK KAZANÇ
Raporda ayrıca İşgalci Çin’in Geleneksel Kültür, halk sanatları yerine soykırım altındaki Halkın beyinlerini yoğun Siyasi, ideolojik ve komünizm içerikli propaganda etkinlikleriyle uyuşturarak,  sindirmeye çalışırken öte yandan “Mutlu Uygur” imajı çizerek, hem turizm alanında ekonomik kazanç elde ettiği, hem de propaganda aracı olarak, Uluslararası toplumu kandırmak için kullandığı vurgulanıyor.

Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber