Nuri Türkel, Tayvanı Çin Tehdidinden Uyardı

Amerika Birleşik Devletleri ve Tayvan hükumetinin ortak ev sahipliğinde düzenlenen 2022 Din Özgürlüğü Forumu, 30 Ağustos’ta Tayvan’ın başkenti Taipei’de düzenlendi. Forumda açılış konuşmasını yapan Uygur Türkü Nuri Türkel, Tayvan demokrasisi için ÇKP ile konuşmaya devam etmenin Tayvan’ı Çin’in bir parçası olarak görmekten başka bir şey olmadığını vurguladı.

Foruma Tayvan Cumhurbaşkanı Tsai İng-Wen, Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu, ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Komisyonu Başkanı Uygur Türkü Nuri Türkel ve çok sayıda devlet yetkilileri katıldı.

NURİ TÜRKEL: ÜZÜM PİŞ AĞZIMA DÜŞ DEMEK SENİ BU KADERDEN KURTARMAZ

Forumda açılış konuşması yapmak üzere davet edilen Nuri Türkel, Çin Komünist Partisi (ÇKP) ve Çin hükumeti tarafından “özerklik hakları” vaat edilen Uygur Türklerine şu anda soykırım uygulandığı ve Hong Kong’daki baskının devam ettiğini hatırlatarak sözüne devam etti. Komisyon Başkanı Türkel, Çin hükumetinin Tayvan’ı işgal etmesi halinde burada da “eğitim” adı altında çeşitli kötülüklerin getirileceğini özellikle vurguladı.

Türkel, “Çin hükumetinin Uygur Soykırımı ve insanlığa karşı işlenen suçları Tayvan’a Uygur Soykırımını inceleme zamanının geldiğini bildiriyor. Tayvan’ı koruyamazsanız, Uygur Türklerinin kaderi sizin başınıza gelecek. Üzüm piş ağzıma düş demek sizi bu kaderden kurtarmaz” ifadelerini kullandı.

ÇKP İLE DİYALOG EDİLEMEZ!

Türkel konuşmasına kişisel deneyimlerini paylaşarak devam etti. Türkel, bir Uygur Türkü olarak, ÇKP tarafından yaptırım listesine alındığını, ABD’deki insan hakları çalışmalarını etkilemek için annesinin rehin alındığını aktardı. Türkel, “Dünyanın bu kötülükleri bilmesini sağlamalıyız ve harekete geçmeliyiz” dedi.

Türkel deneyimlerinden yola çıkarak ÇKP’nin demokratik ve özgür sistemi ne kadar tehdit ettiğini vurguladı. Türkel, ÇKP’nin Hong Kong ve Çin halkına baskı yaptığını ve şimdi de Tayvan’a baskı uyguladığını belirtti. Türkel, Çin’in Fransa Büyükelçisinin konuşmalarını hatırlatarak ÇKP’nin yeniden eğitim kampları inşa edeceği adresin bir sonraki hedefinin Tayvan olduğuna dikkat çekti. Türkel, “ÇKP’nin Uygur Türklerine uyguladığı zulmün trajedisinden ders almalıyız ve ÇKP’nin düzelmesi için beklememeliyiz!” dedi. 

Türkel, uluslararası toplumun çok saf olduğuna dikkat çekti. ÇKP ile demokratik yollarla konuşulabileceğine inanmanın demokrasi için tehdit olacağını ifade eden Türkel, Tayvan demokrasisi için ÇKP ile konuşmaya devam etmenin Tayvan’ı Çin’in bir parçası olarak görmekten başka bir şey olmadığını vurguladı.

TAYVAN’DAN İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ

Tayvan Cumhurbaşkanı Tsai ing-wen toplantıda tebrik konuşması yaparak, dini inanç özgürlüğünün en yaygın insan haklarından biri olduğunu vurguladı. Cumhurbaşkanı Tsai konuşmasında, “Tayvan, dini inanç özgürlüğünü korumak için her zaman elinden geleni yapacaktır” dedi. Sosyal medya hesabından açıklama yapan Cumhurbaşkanı Tsai, “Bu yılki Bölgesel Dini Özgürlük Forumu’nda, temel insan haklarına olan bağlılığımızı yeniden teyit ettik. Tayvan bir demokratik devlet olarak olarak, bölge için bir kapsayıcılık modeli olma yolunda din özgürlüğünü korumanın ve çeşitliliği kucaklamanın önemine sahip çıkmaktadır” ifadelerine yer verdi.

ABD’nin Uluslararası Din Özgürlüğü Büyükelçisi Reşat Hüseyin da çevrimiçi toplantıya katıldı ve Tayvan’ın dini inanç özgürlüğünü koruma çabalarına övgüde bulundu. Ayrıca Büyükelçi Hüseyin, Çin hükumetinin dini inançları Çinli olmayan etnik gruplara zulmetmek için önemli bir bahane olarak kullanmasını şiddetle kınadı.

Muhammed Ali ATAYURT-Türkistan Prees