Kazakların Kazakistan vatandaşı alması zorlaştı

Kazakistan parlamentosu geçen hafta, Doğu Türkistan'daki Kazak halkının, Kazakistan vatandaşı olmadan önce Çin rejiminden "vatanlarından feragat belgesi" almasını gerektiren yeni bir yasa tasarısını kabul etti.

Kazak parlamentosu alt meclisi "Kazakistan ve Çin vatandaşları arasında bilgi alışverişi anlaşması" kisvesi altında Doğu Türkistan’da Çin’in ağır zulmü altında yaşamaya mecbur kalan yüzbinlerce Kazak Türkü ile ilişkin olarak yasa tasarısını kabul ettiğini açıkladı.

Buna göre Doğu Türkistan asıllı Kazak Türkleri Kazakistan vatandaşı olabilirler, fakat Çin hükümetine bağlı nüfus işleri makamlarınca verilecek "vatandaşlıktan feragat etme belgesi” alarak kanıt sunmaları istenecek. Bu gelişme Kazakistan'ın artık Doğu Türkistanlılar için güvenli bir liman olmayacağı anlamına geliyor.

KAZAKİSTAN GÜVENLİ LİMAN DEĞİL
Kazakistan'daki bir insan hakları örgütü olan Atajurt Derneği yetkilileri Özgür Asya Radyosu muhabirine verdiği röportajda, Çin’le kazak tarafın imzaladığı anlaşma kapsamında, Kazakistan'da yaşayan Doğu Türkistan asıllı Kazakların, Çin rejimini eleştirmesine ve Komünist rejime karış faaliyet göstermesine izin verilmeyecek. Ayrıca Çin talep ettiği zaman Kazak hükümetinin Doğu Türkistanlıları Çin’e teslim edebileceğini belirtti.

Öte yandan Öönceki yıllarda Doğu Türkistan'dan Kazakistan'a yerleşen ve şu anda Almatı'da yaşayan vatandaşlar ise Radyo Muhabirine, “Doğu Türkistan'da ikamet edenler için Kazak pasaportuna başvuru prosedürü giderek daha karmaşık hale geldi. Geçtiğimiz 6-7 yıl boyunca Çin Komünist rejimi ve Kazak yetkilileri, Doğu Türkistan'daki Kazaklara ortaklaşa zulmetti ve Kazakların Kazakistan'a taşınmasını açıkça engelledi. Doğu Türkistan'daki Kazaklar başlangıçta Kazakistan'ı güvenli liman olarak görüyordu. Ama şu anda başarılı bir şekilde Kazakistan vatandaşlığı alıp alamayacaklarına bile karar vermek için önce Çin’den izin almaya mahkum kalacaklar, eğer gelmek isterlerse çoğu Çoban olan Kazak halkının Doğu Türkistan'daki taşınmaz mülk ve mal varlıklarının tamamına el konacak. Aksi takdirde Çin rejimi Kazakları vatandaşlıktan kolay kolay çıkarmaz” şeklinde konuştu. 

Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber