Japon Meclisi “Uygur” Kararını Açıkladı

1 Şubat 2022 günü, Japonya alt meclis tarafından kabul edilen kararda, uluslararası toplumun, Doğu Türkistan, Tibet ve Hong Kong’daki Keyfi gözaltı ve din özgürlüğünün kısıtlanması gibi konularda endişelerini dile getirdiği belirtildi. Kararda, Çin’in Doğu Türkistan’da işlediği ağır insan hakları ihlallerine ilişkin, “İnsan hakları sorunları sadece ülke içi meseleler olamaz, çünkü insan hakları evrensel değerlere sahiptir ve uluslararası toplum için haklı bir endişe konusudur” denildi.

Japonya, önceki gün Çin’in insan hakları durumuyla ilgili endişeler üzerine yaklaşmakta olan 2022 Pekin Kış Olimpiyatları’na bir hükumet heyeti göndermeyeceğini duyurmuştu.

JAPONYA PARLAMENTOSUNUN UYGUR KARARI

Japonya Parlamentosu, Japonya hükumetini sorunu çözmek için uluslararası toplumla birlikte çalışmaya çağırdı. Kararda, “Hükümet, durumun tamamını kavramak için bilgi toplamalı. Uluslararası toplumla iş birliği içinde ciddi insan hakları durumunu izlemeli ve kapsamlı rahatlatıcı önlemler uygulamalıdır” ifadelerine yer verildi.

İnsan hakları sorunlarının "bir ülkenin iç işlerinin ötesine geçtiği ve uluslararası toplumu ilgilendirdiği" vurgulanan kararda, Doğu Türkistan başta olmak üzere Tibet, Hong Kong ve İç Moğolistan gibi bölgelerde zulüm altında yaşadığını iddia eden kişilerin varlığına ve diğer ülkelerin de bu kişilere yardım etmesi gerektiğine dikkat çekildi.

Kararda, gidişatın izlenmesi ve kapsamlı önlemler uygulaması için diğer ülkelerle iş birliği yapılması da talep edildi.

 OLİMPİYATLARDAN SONRA BİR KARAR DAHA

Japon Dışişleri Bakanı Hayaşi Yoşimasa, kararın ardından yaptığı açıklamada, "Değerlerimizi paylaşan ülkelerle iş birliği halinde çalışıyoruz. Bu kararın amacını temel alarak, hükümet uluslararası toplumla yakın iş birliğini sürdürecek." dedi.

İktidardaki Liberal Demokrat Parti (LDP) yetkililerine göre Danışma Meclisinin de benzer bir kararı, hafta içi başlayacak Pekin 2022 Kış Olimpiyatları sonrası kabul etmesi muhtemel.

ÇİN’DEN JAPONYA’YA TEPKİ

Japon Meclisinin kararına tepki gösteren Çin Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, kararın “gerçekleri görmezden geldiğini, Çin’in insan hakları durumuna kötü niyetli bir şekilde iftira attığını, uluslararası hukuku ve uluslararası ilişkileri düzenleyen temel normları ciddi şekilde ihlal ettiğini, Çin’in içişlerine büyük ölçüde müdahale ettiğini ve doğası gereği son derece korkunç olduğunu” söyledi. Çinli Dış işleri sözcüsü Zhao Lijian konuşmasında, insan hakları meselelerinin Çin’in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ilgilendiren tamamen Çin’in iç işleri olduğunu ve hiçbir dış gücün bu konuda konuşmaması gerektiği yönünde ifadeler kullanarak, Doğu Türkistan’da yaşanan hak ihlallerini gizlemeye çalıştı.

Çinli sözcü, Doğu Türkistan’daki soykırıma varan hak ihlallerini örtbas etmek için, Japonya ile ilişkileri öne sürerek, “Japonya, tarihte yabancı ülkelere karşı savaş açtığında, sayısız suç işledi ve insan hakları konularındaki kendi sicilini kötüledi. Diğer ülkelerin insan hakları durumuna karışma vasfı yoktur. Bazı Japon politikacılar, Çin-Japonya ilişkilerinin durumunu ve korunmasını hiçe sayıyor. Çin halkına ciddi bir siyasi provokasyon olan sözde kararı düzmece olarak ortaya çıkardı. Çin hükumeti ve halkı, ulusal egemenliği, güvenliği ve kalkınma çıkarlarını korumaya kararlıdır. dedi.

Ayrıca Lijian, Japon tarafına görüşme teklifinde bulunduğunu ifade ederek Çin daha fazla önlem alma hakkını saklı tutar” ifadelerini kullandı.

Muhammed Ali ATAYURT- Türkistan Press