ILO “Köle İşçilik” Konusunu Görüşecek

Onlarca ülke, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) özel bir heyet oluşturarak Çin'in Doğu Türkistan'daki “zorla çalıştırma” gibi işçi hakları ihlallerini soruşturmasını talep etti.

Amerika’nın sesi VOA'ya göre, BM Uluslararası Çalışma Örgütü'nden bir komisyon, Perşembe günü Çin'in uluslararası çalışma yasasına uyup uymadığı konusunu görüşmek üzere toplanacak. Komisyon daha önce de Çin'in Doğu Türkistan'daki Uygur Türklerini köle olarak çalıştırması nedeniyle işçilere karşı ayrımcılık yaptığını ve haklarını ihlal ettiğini belirterek tepki göstermişti.

Bilgilere göre Toplantıda Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) “üç taraflı çalışma grubu” kurma önerisinin kabul edilmesi halinde, Çin'in Doğu Türkistan'da devam eden keyfi tutuklama, fiziksel ve zihinsel istismar, zorla çalıştırma, köle işçi olarak satılma” olayları hakkında soruşturma başlatılması ön görülüyor.

Çin yazılı belgelerine göre, Çin bu toplantı için kendini savunmayı ve yasa, yönetmeliklere karşı "Ayrımcılık Sözleşmesi” ne tam uyduğu konuusnda sahte propaganda yapmayı planlıyor.

Reuters’in durumdan haberdar yetkiliye dayandırdığı haberde, onlarca ülke, komisyonun kurulduğu günden beri desteklediğini ve desteklemeye de devam edeceğini ifade ediyor.

ÇİN ÖRGÜTÜN BİRÇOK SÖZLEŞMESİNİ İMZALAMIŞTIR

Çin, bu yıl Nisan ayında zorla çalıştırmayla ilgili Uluslararası Çalışma örgütünün iki sözleşmesini onaylamasına rağmen, resmileşmesi için gerekli belgeleri henüz Uluslararası Çalışma Örgütü'ne sunmadı.  Konuyla ilişkin ILO’den bir yetkilinin Reuters'e verdiği demeçte, genellikle bu tür prosedürlerin haftalar veya aylar sürdüğünü belirterek, Nihayetinde Komitenin Çin'in onayladığı sözleşmelere dayanarak eylemlerini değerlendireceğini bildirdi.

Hükümet temsilcileri, işveren ve işçi sendikalarından oluşan komite, önümüzdeki hafta söz konusu gurubun kurulmasını oylamak üzere toplanacak. Çin'e “üç taraflı çalışma grubu” gönderme konusu, bu hareketin Çin rejiminin köle işçilik cinayetine ilişkin atılan ilk somut adım olması bekleniyor.

Ayrıca Uluslararası Çalışma Örgütü'ne (ILO)  üye devletlerin Çin'e “üç taraflı çalışma grubu” göndermenin yanı sıra sonuç alınamadığı takdirde, daha caydırıcı bir soruşturma komitesi kurarak Çin'e göndermek için harekete geçeceği belirtiliyor.

Kuruluşundan bu yana geçen 100 yılı aşkın bir süre içinde, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), bu tür yaklaşık 35 insan hakları ihlali soruşturması kabul etmiş olup, şikayetlerin neredeyse yarısına soruşturma gurubu oluşturulmuş, sadece 1998'de Burma’ya yönelik açılan soruşturmada ceza uygulanmıştır. Çin, 1919'dan beri Uluslararası Çalışma Örgütü'nün bir üyesidir ve Örgütün birçok sözleşmesini imzalamıştır.

ÇİN’İN ZORLA ÇALIŞTIRMA UYGULAMASI

Yüzbinlerce Uygur Türkü'nün bölgedeki fabrikalarda zorla çalıştırıldığı iddia edilmiş, Doğu Türkistan'daki bazı işletmeler, "zorla çalıştırma" yoluyla üretim yapıldığına dair iddiaların hedefi olmuştu.

ABD Kongresi, Aralık 2021'de Çin’in Doğu Türkistan’da yaşayan Uygur Türklerini zorla çalıştırılması yoluyla ürettiği malların ABD'ye ithalatının yasaklanmasını öngören yasayı kabul etmişti.

Washington yönetimi, iddialara konu olan işletmelere ve onlarla çalışan şirketlere yaptırım kararları almıştı.

Pekin yönetiminin sözcüleri ise zorla çalıştırma iddialarını "Çin-karşıtı güçler tarafından uydurulmuş yalanlar" olarak nitelemiş; ülkedeki insan hakları durumunun gerçeğe aykırı olarak karalanmaya çalışıldığını savunmuştu.

Avustralya Stratejik araştırma enstitüsü (ASPİ) “Satılık Uygurlar” başlıklı raporuna göre Doğu Türkistan’daki Uygur işçiler Çinli fabrikatörlere toplu köle olarak satılıyor ve 100 den fazla ülke, 83 ünlü markaya mal tedarik etmede Uygur Müslümanlar köle işçi olarak kullanılıyor.

Muhammed Ali Atayurt-Türkistan Press