Doğu Türkistan’dan Başlayan Karayolu 461 Bin Kilometreye Ulaşacak

Çin, ülkenin, gelişmiş bölgeler arası ulaşım düzeni ve artan trafik kapasitesine sahip modern bir ekonomik sistemi sürdürme çabaları kapsamında, “ ulusal karayolu ağı inşa projesi” adı altında Doğu Türkistan’dan Çinin en ücra köşelerine kadar ulaştırma hedeflerini belirlemek için Çin Ulaştırma Bakanlığı tarafından hafta başı düzenlenen basın toplantısında ülkedeki karayolu inşası hakkında bilgiler verildi. Önümüzdeki yıllarda karayolu inşasındaki istikrarlı artışın korunacağı, karayolu şebekelerinin iyileştirileceği, kalitesi ve verimliliği yükseltileceği bildirildi.

Plana göre 2035 yılına kadar Çin’in karayolu uzunluğunun 461 bin kilometreye ulaşması ve otoban uzunluğunun ise 162 bin kilometreyi bulması bekleniyor. Rejim, bu karayollarıyla sözde modern ve kaliteli bir ulusal karayolu şebekesi tesis etmeyi hedeflerken aslında Doğu Türkistan’ın en ücra çok merkezli bir yol ağı modeli oluşturmaya ve eyalet, kent kümeleri ve ilçeleri birbirine bağlayacak bir ulaşım ağı oluşturmaya çalışıyor.  

ÇİN İLE GELİŞMİŞ ÜLKELER ARASINDA BÜYÜK FARK VAR
2021 yılının sonu itibariyle, Çin’in karayolu uzunluğu 5 milyon 280 bin kilometreyi buldu, özellikle otoban uzunluğu dünyada ilk sırada yer aldı. Ancak nüfus ve yüzölçümü gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda Çin ile gelişmiş ülkeler arasında yine büyük mesafe söz konusu, örneğin Çin’de her on bin kişiye düşen karayolu ve otoban uzunluğu sadece ABD’nin yüzde 18’i ve yüzde 50’sini oluşturuyor. Çin’de otoban şebekesi nüfusu 200 bini aşan kentleri kapsarken, ABD’deki otobanlar ise nüfusu 50 bini aşan tüm kentleri birbirlerine bağlıyor. Bu nedenle, önümüzdeki dönemde Çin’in karayolu inşasında büyük atılımlar bekleniyor.

Çin Uluslararası Radyosuna göre 2025 yılının sonuna kadar, Doğu Türkistan’daki karayolu uzunluğunun 220 bin kilometreye ulaşması bekleniyor.

Geçen yıllarda Çin’in doğu, orta ve batı kesimlerindeki özelliklede Doğu Türkistan’daki karayolu inşasına ağırlık verildiği görülüyor. Bunlar, Doğu Türkistan’nın çıkışı ve Tibet’e giriş için taşımacılık kapasitesinin yükseltilmesi, karayolu taşımacılığının artırılması, kentlerin ekonomik merkez rolünün güçlendirilmesi ve bölge doğal kaynaklarının taşınmasını amaçlıyor.

AMAÇ DOĞU TÜRKİSTAN’I ÇİNLİLEŞTİRMEK
Haziran ayında trafiğe açılan ve Taklamakan Çölünü kuşatan demir yoluyla doğrudan bağlanan Otoyolu hatları Hotan’ın Lop, Çira, Kiriye, Niye ve diğer yerlerden geçerek Qinghai- Golmud ve Gansu, Lanzhou eyaletine kadar ulaşması Çin’in çok merkezli yol ağı planlarının asil amacını gözler önüne seriyor. 

Sözde Ulusal Yol ağının, rota boyunca avantajlı kaynakların geliştirilmesini teşvik etmede önemli rolü olduğu vurgulanırken, Çin'in Yol ağı inşa etmedeki gerçek niyetini Açık ediyor. 

Gözlemcilere göre, 2014 yılından itibaren Doğu Türkistan halkının sistematik bir şekilde Toplama kampına veya hapishaneye alındığını, boşalan yerlere ise Çinlilerin getirildiğini, Çin rejiminin son yıllarda Doğu Türkistan'ı tamamen Çinlileştirmek için bölgede Havayolu, Demiryolu ve oto yollarana büyük yatırımlar yaparak birbirine bağladığını, Her şey yerleşimci Çinlilerin yaşam koşulunu iyileştirmeyi amaçladığını belirterek, tüm ulaşım Projelerinin talan edilen doğal kaynalıkların Çin illerine kaçırılması içinde önemli olduğunun altını çizdi.

Muhammed Ali Atayurt-Türkistan Press