Doğu Türkistan’da Korkutan deprem!

Çin işgalindeki Doğu Türkistan'da 23 Ocak 2024 tarihi yerel saat ile 00.09'da (TSİ 21.09) şiddetli bir deprem meydana geldi. Deprem, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'da hissedildi. Ancak, Doğu Türkistan’daki sıkı dijital denetim bölgeden sağlıklı bilgi almayı zorlaştırıyor.

ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu (USGS), dün Türkiye saati ile 21.09'da 7.1 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiğini açıkladı. Depremin merkez üssü, ilk olarak Kırgızistan'ın Kızıl-Suu (Kızılsu) bölgesi olarak açıklansa da sonradan Doğu Türkistan'ın Aksu vilayetindeki Üç Turfan bölgesine bağlı Aykol kasabası olarak değiştirildi.

Deprem; Kazakistan, Tacikistan, Özbekistan ve Kırgızistan'da şiddetli bir biçimde hissedildi.

DOĞU TÜRKİSTAN'DA ŞİDDETLİ DEPREM
Deprem, Doğu Türkistan'ın Aksu kentinin Üç Turfan kasabasında yaşanırken, Sarsıntı, yerin 22 kilometre derinliğinde 7.1 büyüklüğünde meydana geldi. 

Depremin merkez üssünde yer alan vatandaşlar, sosyal medyada yaşadıkları paniği paylaştı. Birçok insan, panikle sokaklara döküldü. Ancak, Doğu Türkistan’daki sıkı dijital denetim sağlıklı bilgi almayı zorlaştırıyor. Çin yanlısı propaganda medyaları, Çin yönetiminin bölgeye ekip gönderdiğini ifade ettiği belirtiliyor. Ancak, bu bilgiyi teyit edebilecek herhangi bir kanal bulunmuyor.

ÇİN'İN SIKI DİJİTAL DENETİMİ
Doğu Türkistan'daki sözde “Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi” yönetimi, depremle ilgili bir açıklama yayımladı. Aksu Bölge Arama Kurtarma Ofisinden yapılan açıklamada, Depremde henüz can kaybı bildirilmezken, yerel saatle 03.00 itibarıyla (TSİ 22.00) merkez üssüne 20 kilometre mesafedeki pek çok köyde 47 evin yıkıldığı ve 6 kişinin yaralandığı, bölgenin bazı kesimlerinde geçici elektrik kesintileri yaşanırken, elektrik kademeli olarak yeniden tedarik edildiği bildirildi. 

Çin Deprem Ağları Merkezi'ne göre, yerin 22 kilometre altında meydana gelen depremin merkez üssü 41,26 derece kuzey enlemi ve 78,63 derece doğu boylamı olarak belirlendi.

Merkez, ana depremin ardından 5,3 büyüklüğüne ulaşan bir dizi artçı sarsıntının meydana geldiğini bildirdi.

Sarsıntılar nedeniyle Aksu il merkezinde vatandaşlar eksi 10 dereceyi bulan soğuğa rağmen evlerini terk ederek sokaklara çıktı.

Deprem, Aksu il merkezinin yanı sıra Doğu Türkistan’ın Kaşgar, Hotan ve Urumçi şehirlerini de etkiledi. Fakat bölgeden yayımlanan sosyal medya paylaşımlarına dayandırılan haberlere göre, depremin yaşandığı bölgeye saatler geçmesine rağmen hiçbir ekip ulaşmadı.

Ulusal basındaki haberlerde ise Aksu ilinden 60, Uç Turpan ilçesinde 10 kişilik arama kurtarma ekibi afet bölgesine doğru hareket ettiği, 800 kurtarma görevlisinin de arama kurtarma çalışmalarına devam ettiği bilgisi paylaşıldı.

DEPREM, BÖLGE ÜLKELERİNDE DE HİSSEDİLDİ
Deprem başta Kırgızistan, Kazakistan ve Özbekistan olmak üzere bölge ülkelerinde de hissedildi.

Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te şiddetli sarsıntıdan ötürü halk paniğe kapılarak evlerini terk etti ve sokaklara çıktı.

Kırgızistan Acil Durumlar Bakanı Boobek Ajikeyev, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, yerel saatle 00.09'da meydana gelen deprem sonucunda ülke genelinde hasar ve can kaybının olmadığını aktardı.

Kazakistan Acil Durumlar Bakanlığı da depremin, Almatı'da 4 büyüklüğünde hissedildiğini açıkladı.

Sosyal medyada, depremin hissedildiği ülkelerde insanların sokağa çıktığı görüntüler yer aldı.

USGS DEPREMİN BÜYÜKLÜĞÜNÜ 7,0 OLARAK BİLDİRMİŞTİ
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu (USGS), daha önce depremin büyüklüğünü 7,0 olarak bildirmişti.

Kurumun internet sitesinden verilen bilgiye göre, TSİ 21.09'da merkez üssü Doğu Türkistan’ın Aksu ili olan 7,0 büyüklüğünde deprem meydana geldiği belirtilmişti.

İlk açıklamasında Kırgızistan da merkez üssü Kızıl-Su olan 7,0 büyüklüğünde deprem meydana geldiğini duyurmuş, daha sonra merkez üssünün Çin sınırlarında olduğu açıklanmıştı.

Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber