Dünya çapında ifade özgürlüğünü teşvik eden bir kuruluş olan Index on Censorship, gelecek sayısında dünya çapında bilim insanlarının ve bilimin susturulmasına yer veriyor. Başta Uygurlar olmak üzere bilim insanları ve entelektüellerin yıllar içinde ortadan kaybolduğu ülkelerden biri de Çin.
Norveç merkezli İnsan hakları kuruluşu Uygur Hjelp grubuna göre, son yıllarda Uygur bilim insanları ve diğer bilim profesyonellerinin Çin’de hapsedildiği 200’den fazla vakayı belgeledi.
Bu vakaların en önde gelenleri arasında lisans ve lisansüstü eğitimini Amerika Birleşik Devletleri’nde alan Dr. Tursuncan Nurmamat da bulunuyor. Çin’in işgali altındaki Doğu Türkistan asıllı olan Nurmamat, moleküler biyoloji alanında uzmanlaşmış ve 2021’de kaybolduğunda bilim editörü olarak çalışıyordu.
Bilgilere göre Bilim insanı, Dr. Tursuncan Nurmamat, sözde “Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi" güvenlik ekiplerince tutuklanmadan hemen önce, merkezi Cambridge, Massachusetts’te bulunan bilimsel dergiler yayıncısı Cell Press’te bilim editörü olarak yeni görevine başladığını duyurmuştu.
SANAL DÜNYADA “BİLGE” TAKMA ADIYLA TANINDI.
Ayrıca, bilim ve bilim insanları hakkında kurgusal olmayan İngilizce kitapları Uygur diline kazandıoran Dr. Nurmemet, Çin’deki sosyal medya hesaplarında yayınladığı bu çeviriler için tanınmış takma adı Bilge’yi kullanıyordu.
Dr. Nurmamat’ın eski işverenlerinden biri olan Şangay’daki Tongji Üniversitesi, Temmuz 2021’de Özgür Asya Radyosu (RFA) muhabirlerine Dr. Nurmamat’ın tutuklandığını ve o yılın Nisan ayından beri soruşturma altında olduğunu doğruladı.
Dr. Nurmamat ile ilgili daha fazla bilgi talep eden Amerika’nın Sesi (VOA) muhabirine, Çin’in Washington Büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu ise “Bu özel durumdan haberdar değilim, dolayısıyla paylaşacak bir şeyim yok. Çin hukuk temelli bir ülkedir ve yargı ile kolluk kuvvetlerinin görevlerini hukuka uygun olarak yerine getirdiklerine inanıyorum.” Şeklinde yanıt vererek, sorumluluktan kaçmaya çalıştı.
Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber
Kaynak: RFA. Habernida