Doğu Türkistan’a Gidecek BM Ekibinde Beş Kişi Olacak

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, bu ayın sonlarına doğru beş kişilik bir hazırlık ekibiyle Çin ve Doğu Türkistan'ı ziyaret edecek.

Amerikanın sesi VOA'ya göre, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (UNHCR) sözcüsü 10 Mayıs 2022 tarihinde yaptığı açıklamada, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'in bu ayın sonlarında Çin'i ziyaret edeceğini ve uluslararası toplumun uzun süredir beklediği Doğu Türkistan ziyaretinide kapsamlı bir şekilde gerçekleştireceğini açıkladı.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (UNHCR) sözcüsü  Liz Throssell Reuters'e verdiği demeçte Hazırlık ekibinin Çin’in Guangzhou şehrinde olduğunu ve yüksek komiser Bachelet ve beş kişilik ekibinin ziyareti için ön hazırlıkları başladığını, ziyaretin ay sonundan önce gerçekleşebileceğini söyledi.

Açıklamada, Doğu Türkistan'ı ziyaret etmeden önce ekibin Çin’deki salgınla ilgili durumu araştırılması gerektiğini, sonradan uluslararası toplumun uzun süredir beklediği ve dünyanın gözü üzerinde olan Doğu Türkistan ziyaretinide kapsamlı bir şekilde gerçekleştireceğini açıkladı.

 ZİYARETİN AMACI SOYKIRIMI İNCELEMEK

Eski BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Louise Arbor'un 2005 yılında Doğu Türkistan'ı ziyaret ettiğini ifade eden sözcü, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'in Doğu Türkistan'a ilk defa ziyaret gerçekleştireceğini dile getirdi.

BM İnsan Hakları Yüksek Komisyonunun yakın tarihli bir açıklamasında, Michel Bachelet'in Çin ziyaretinin odak noktasının, bölgedeki insan hakları durumuna ilişkin farkındalığı artırmak ve uluslararası toplum tarafından sert eleştirilen Çin’in Doğu Türkistan’da işlediği sistematik soykırım suçunu araştırmak için olduğunu açıklamıştı.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian Çarşamba günü Pekin'de düzenlediği olağan basın toplantısında, yine Çin'in BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Bachelet'in önümüzdeki günlerde Çin ve Doğu Türkistan'a yapacağı ziyareti memnuniyetle karşılayacağını ve herhangi bir cezai soruşturmayı kabul etmeyeceğini tekrarlayan konuşmalar yaptı.

 BM, DOĞU TÜRKİSTAN DİASPORASINI DİKKATE ALMALI

Uluslararası İnsan Hakları İzleme Örgütü de dahil olmak üzere toplam 60 insan hakları kuruluşu, 19 Nisan'da ortak bir bildiri yayınlayarak BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'ni ilkesine bağlı kalmaya ve Doğu Türkistan ziyaretinin inandırıcılığını sağlamaya, Çin’in ziyareti kontrolü altına almaması için gerekli tedbirleri almaya çağırmıştı.

Ayrıca 5 Mayıs'ta dünya çapında 220 insan hakları kuruluşu ve sivil toplum örgütleri ortak bir bildiri yayınlayarak, Michelle Bachelet'i Doğu Türkistan'ı ziyaret etme planını yeniden gözden geçirmeye çağırmıştı.

Doğu Türkistan diasporası ise Ziyaret öncesi kurnaz Çin’in tüm hazırlıkları tamamladığını ve bir kurmaca gezi organize ettiğini ,BM heyetinin Çin’in kumpasına düşmemesi için Diasporayla müzakere etmesi ve taleplerini dinlemesinin yararlı olacağını, ancak bu şekilde yapılan Ziyaretin çok daha güvenilir olacağını savunuyor. 

Gözlemcilere göre, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliğinin, Doğu Türkistan'a ilişkin Raporu hala açıklamaması da uluslararası toplum tarafından sert eleştiriler alıyor ve şüphelere yol açıyor.

Muhammed Ali Atayurt-Türkistan Press