Çin, Asya'nın en büyük, dünyanın ise altıncı büyük rezervine sahip olan Doğu Türkistan’ın Hotan'daki Hoshaoyun kurşun ve çinko madeninden büyük miktarlarda kurşun ve çinko kaynaklarını Çin’in iç bölgelerine nakletmeyi hızlandırdığı öğrenildi.
Çin propaganda ajansı Tanrıdağ ağına göre, bu yılın ağustos ayında Karakurum Dağları'nın derinliklerinde 21 milyon tondan fazla kurşun ve çinko rezervine sahip olan, Hotan'daki Hoshaoyun kurşun ve çinko madeninin çıkarılması işlemlerinin hızlandırıldığı ve Çinli şirketler şu ana kadar 600.000 tondan fazla kurşun ve çinko kaynağının Çin eyaletlerine transferlerinin sürdüğü bildirildi.
Çin rejimi, 16 ocak 2023'te Hoshaoyun kurşun ve çinko madeninin arama ve çıkarma hakları da dahil olmak üzere Doğu Türkistan'daki birçok madenin kullanımı ve geliştirme haklarını sözde “Xinjiang menşeli” Çinli şirketlere açık artırmayla satmıştı. Bölgedeki madenler, dünya standartlarındaki kurşun ve çinko maden kuşağının önemli bir parçası olma özelliği ve aynı zamanda Doğu Türkistan'da bulunan en kaliteli ve en büyük kurşun ve çinko cevheri rezervlerinden sadece biri.
RESMİ MAKAMLARDAN PEŞ PEŞE İTİRAF
Çin basınında çıkan haberlere göre, Çin Jeoloji Dairesinin bu madenlerin, Doğu Türkistan’daki önemli madencilik sonuçlarından biri olduğunu itiraf ederken, bu devasa kaynağın 2011 yılında keşfedildiği ileri sürülüyor.
Bilgilere göre, 2023'ün başında Doğu Türkistan’daki Çinli şirketlerden “XinKuang Group”, Hoshaoyun kurşun ve çinko madeninin arama haklarını 25 milyar Yuan karşılığında satın aldı. Şirket ayrıca bu projeye jeolojik araştırma kalemi için 18 milyon Yuan'dan fazla yatırım yaptı ve yaklaşık 5.700 metre derinlikte sondaj çalışmaları başlattı. Yeni keşfedilen rezervlerle birlikte madenin kurşun ve çinko rezervler ise 21 milyon tonun üzerinde olduğu ifade ediliyor.
Çin haber ağlarına göre, 2023 yılında bölgedeki maden hakları satışlarının sayısı ve geliri rekor seviyeye ulaştı ve 184 maden arama hakkı ücret karşılığında devredildi. Bu, 2022 yılına göre %94’lük bir artış anlamına geliyor.
Çin, 2024 yılından bu yana bölgedeki madencilik haklarının transferini artırıyor. Ocak ayından Mayıs ayına kadar 51 bölgede işletme ve devriye hakkı satıldı.
Yetkililer ayrıca bu yılın Haziran ayından Aralık ayına kadar, özellikle güneydeki madenlerde bir dizi petrol ve doğal gaz, kömür, lityum, bakır, demir, altın, potas ve diğer önemli madenleri satmayı planlıyor.
DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ MADEN KAYNAKLARI
Ancak şu bir gerçek ki Doğu Türkistan’ın tüm maden kaynakları Çin hükümeti tarafından doğrudan Çin eyaletlerine aktarılmış, Uygurlar ve bölgedeki diğer yerel halklar bundan faydalanamamıştır. Doğu Türkistan, Çin’in en yoksul bölgesi unvanıyla damgalanmış ve halkı, “yoksullukla mücadele” bahanesiyle “ucuz işgünü” olarak köle işçiliğe zorlanıyor.
Gözlemciler, Çinli işgalcilerin Doğu Türkistan halkına yönelik sistematik soykırım politikası yürüttüğünü ve aynı zamanda da Doğu Türkistan'dan çıkan kaynakları talan ettiklerini, asil sahipleri olan Doğu Türkistan halkının kullanım haklarını gasp ettiklerini söylüyor.
MADEN KAYNAKLARI GASP EDİLİYOR
Dünyanın en büyük enerji tüketicisi olan Çin, 1949 yılından beri işgal ettiği Doğu Türkistan'dan petrol ve Gazın yanı sıra altın, platin, gümüş, uranyum ve kömür gibi 138 çeşit doğal kaynakları yağmalıyor, artı Çin’in %40 enerji talebini karşılayan bölgede, üstün kalite Pamuklarıyla dünyanın 5/1, Çin’in %80 ihtiyacını gideriyor. Bölge halkını yoksul ve geride bırakarak, köleliğe zorlayan Çinli otoriter rejim, gelinen noktadaysa Küresel çapta boykot ile karşı karşıya.
Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber
Kaynak: Cjxww, Xjtvs, Chinamews, Uy.ts.cn