Birleşik Krallık yetkilisi, Çin ziyareti öncesinde Çin’in Uygurlara yönelik muamelesinin soykırım olarak resmen tanınması için baskı yapma planlarından geri adım attı.
The Guardian’da yer alan habere göre, İngiliz İşçi Partisi, David Lammy’nin bu hafta sonu ülkeye yapacağı ziyaret öncesinde Çin’in Uygurlara yönelik muamelesinin soykırım olarak resmen tanınması için baskı yapma planlarından vazgeçtiği bildirildi.
Dışişleri Bakanı’nın Cumartesi günü Şangay’a gelmeden önce üst düzey görüşmeler için Cuma günü Pekin’e gittiği aktarıldı.
İngiltere ve Çin arasındaki ticaret yılda 110 milyar Sterlin değerinde. Bu ziyaret, İngiliz hükümetinin Çin’e yaklaşımında bir değişime işaret ediyor ve bakanlar, angajmanı geliştirmeye ve daha yakın ekonomik bağlar kurmaya çalışıyor.
Üst düzey hükümet yetkilileri, ABD ve AB gibi müttefiklerin son yıllarda Çin ile üst düzey angajmanlarını sürdürürken İngiltere’nin geride kaldığına dikkat çekerek yaklaşımları konusunda iyimser olduklarını belirtiyor.
Bu diplomatik yakınlaşmanın bir parçası olarak İşçi Partisi, Uygur Müslümanlarına yönelik muamelesi nedeniyle Pekin’e karşı sert tutumundan geri adım attı.
ÇİNLİ YETKİLİLERLE ÜST DÜZEY GÖRÜŞME
Cuma günü Çin Başbakan Yardımcısı Ding Xuexiang ile konuk İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy Pekinde bir araya geldi.
Aynı zamanda Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Siyasi Bürosu Daimi Komitesi üyesi olan Ding, görüşmede, Çin ve İngiltere'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ve çıkarları iç içe geçmiş dünyanın büyük ekonomileri olduğunu kaydederek, iki ülke liderinin çeşitli alanlarda etkileşim ve işbirliğinin artırılması konusunda önemli uzlaşıya vardığını ve ikili ilişkilerin nasıl gelişeceğini belirlediklerini söyledi.
Ding, Çin'in stratejik ve uzun vadeli bir perspektifle daha istikrarlı ve karşılıklı fayda sağlayan bir ikili ilişki geliştirerek ve çeşitli alanlarda tatbiki işbirliğinin yükseltilmesini teşvik ederek, iki ülke ve halka daha fazla fayda sağlamak ve dünya barışı ile refahına daha fazla ivme kazandırmak üzere İngiltere'yle çalışmaya hazır olduğunu söyledi.
Lammy ise İngiltere'nin yeni hükümetinin yapıcı diyaloğu güçlendirmek, samimi iletişimde bulunmak, çeşitli alanlarda işbirliğini derinleştirmek, karşılıklı saygıya dayalı tutarlı bir ikili ilişki için çalışmak ve küresel zorluklarla birlikte mücadele etmek üzere Çin ile çalışmaya istekli olduğunu söyledi.
Avrupa Parlamentosu bu hafta Çin’in Uygurlara yönelik baskısını kınayan ve tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan acil bir karar almıştı.
Öte yandan Birleşik Krallıkta Muhalefettekilerin başında gelen İşçi Partisi, Çin’in davranışlarını soykırım ilan eden ve hükümeti BM ve diğer ülkeler aracılığıyla bunun resmi olarak tanınması için çaba göstermeye çağıran bir Avam Kamarası önergesini desteklemişti.
İNGİLİZLERİN ÇİN TUTUMU NEDEN DEĞİŞTİ?
Daha geçen yıl, Lammy, Fabian Society’nin düzenlediği bir etkinlikte bunun hâlâ kendi pozisyonu olduğunu doğruladı ve bir İşçi Partisi hükümetinin Çin’in eylemlerini soykırım olarak ilan etmeye yönelik yasal yolları takip etmek için Müttefik ülkelerle çok taraflı olarak hareket edeceğini söyledi.
Ancak bir hükümet kaynağı Guardian’a yaptığı açıklamada “soykırım, yetkili uluslararası mahkemelerin karar vereceği bir tespittir” dedi.
Başbakan’ın resmi sözcüsü Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada “Bu, Birleşik Krallık’ın çıkarları için Çin ile gerekli pragmatik bir angajmandır. Gerektiğinde Çin’e meydan okuyacağız ve tutarlı, uzun vadeli, stratejik bir yaklaşım sergilemeye çalışacağız.” Dedi.
İşçi Partisi’nin bu konuda parti içi yönetimi daha kolay bulması muhtemel olmakla birlikte, Çin’in Hong Kong, Tayvan ve Doğu Türkistan’daki eylemleri konusunda hâlâ baskı altında olması muhtemel görünüyor.
ACILARIN ÜLKESİ DOĞU TÜRKİSTAN
Bilindiği üzere Çin rejimi, yıllardır Uygurlara yönelik ağır işkence, zorla çalıştırma ve cinsel istismarların yoğun yaşandığı işgal alındaki Doğu Türkistan’da kurulan Toplama kamplarında tutuyor. Çin hükümeti ise yöneltilen bütün suçlamaları reddederek, kamplarda terörle mücadele için sözde “yeniden eğitim” verildiğini iddia ediyor. Suçlamaların hiçbir dayanağı olmadığı ve çıkar çatışmaları yaşadığı batılı demokrasilerin Çin’i dizginleme hamlesi olduğu yalanını öne sürerken bölgede istikrarın ve kalkınmanın üst düzeyde olduğunu savunuyor.
Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber
Kaynak: The Guardian