Çin’e Ait Savaş Uçakları Ve Gemiler Görüldü

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'a yaptığı ziyaretten 12 gün sonra, ABD'den üst düzey bir heyet daha Tayvan'a gitti.

Tayvan Dışişleri Bakanlığı, ABD Massachusetts Senatörü Edward Markey’nin öncülüğündeki 5 kişilik heyetin 2 günlük ziyaret için 14 Ağustos akşam saatlerinde Tayvan’a ulaştığını açıkladı. Ülkedeki temaslarına başlayan heyet, bugün Tayvan lideri Tsai Ing-wen ile de bir araya geldi.

Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Nancy Pelosi'nin ardından 5 Amerikalı milletvekilinin Tayvan'a 'sürpriz' bir ziyaret gerçekleştirmesi Çin'in bölgedeki askeri tatbikatlarını uzatmasına neden oldu.

Pelosi'den sonra ikinci en üst düzey grubun yaptığı Tayvan ziyareti, kafilenin pazar gecesi geç saatlerde Taipei'ye "habersiz" bir ziyarette bulunması ile başladı. 

Pazartesi öğleden sonra sonlanan ziyarete Pekin yine geniş kapsamlı askeri tatbikatlarını Tayvan bölgesinde devam ettireceğini açıklayarak yanıt verdi. 

Çin, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin ziyaretinin ardından başlattığı tatbikatlarını Pazar günü tamamlandığını duyururken, Tayvan Savunma Bakanlığı, dün Çin'e ait 21 savaş uçağı ve 6 savaş gemisinin ada çevresinde görüldüğünü bildirdi.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, Çin ordusuna ait hava ve deniz araçlarının elektronik takip araçları, devriye uçakları, gemiler ve füze sistemleriyle izlendiği belirtildi.

Açıklamada, yerel saatle 17.00 (Türkiye saati ile 10.00) itibarıyla 21 savaş uçağı ve 6 savaş gemisinin ada çevresinde görüldüğü, uçaklardan 11’inin Tayvan Boğazı’nda tarafların etki alanlarını sınırladığı kabul edilen hava ve deniz hattının doğusuna uçtuğu, 6 SU-30, 4 J-11 ve 1 JH-7 savaş uçağının boğazı ikiye ayıran itibari ‘orta çizgiyi’ geçtiği aktarıldı.

11 FÜZE TAYVAN ÇEVRESİNDEKİ SULARA DÜŞMÜŞTÜ
Bakanlık, Pelosi’nin adayı ziyaret ettiği 3 Ağustos’ta 27, ziyaretin ardından tatbikatların başladığı 4 Ağustos’ta ise 22 Çin savaş uçağının Tayvan çevresinde görüldüğünü, aynı gün Çin ana karasından ateşlenen 11 güdümlü füzenin Tayvan çevresindeki sulara düştüğünü bildirmişti.

Ayrıca 5 Ağustos’ta 68 savaş uçağı ve 13 savaş gemisinin, 6 Ağustos’ta 20 uçak ve 14 geminin, 7 Ağustos’ta 66 uçak ve 14 geminin, 8 Ağustos’ta 39 uçak ve 13 geminin, 9 Ağustos’ta ise 45 uçak ve 10 geminin, 10 Ağustos’ta ise 36 uçak ve 10 geminin ada çevresinde görüldüğü duyurulmuştu.

Çin’in 4-7 Ağustos’ta düzenleyeceğini açıkladığı tatbikatlar, egemenlik ihtilafı içinde olduğu adanın çevresinde fiili bir abluka oluşturmuştu. 6 bölgede yürütülen tatbikatlar nedeniyle bazı alanlar, gemi ve uçak trafiğine kapatılırken boğazda güvenlik endişesi nedeniyle seferlerin aksadığı bildirilmişti.

Tatbikatlarla ilgili yayımlanan hava ve deniz güvenliği uyarılarının (NOTAM) süresi 7 Ağustos’u izleyen gece saatlerinde dolmasına rağmen, Çin ordusu tatbikatları 8 ve 9 Ağustos’ta da sürdürdüğünü açıklamıştı.

Çin Kurtuluş Ordusu (PLA) Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Şi Yi, dün yaptığı açıklamada, Tayvan çevresindeki sularda ve hava sahasında yürütülen tatbikatların sona erdiğini duyurmuştu. Sözcü Şi, Tayvan Boğazı’ndaki askeri devriye faaliyetinin devam edeceğini bildirmişti.

ABD TEMSİLCİLER MECLİSİ BAŞKANI’NIN ZİYARETİ
Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik kongre heyetinin geçen hafta yaptığı ziyaret, adayı topraklarının parçası olarak gören Pekin’in tepkisini çekmişti. Çin, 2-3 Ağustos’taki ziyaretin ardından ada çevresindeki askeri tatbikatlara başlamıştı.

Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki adayı 25 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Daha önce 1997’de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.

TAYVAN, ÇİN’İN ÖNERİSİNİ REDDETTİ
Tayvan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Joanne Ou yaptığı açıklamada, bir yandan ada çevresinde askeri tatbikatlar yaparken Çin’in “barışçı birleşme” mesajları vermenin inandırıcı olmadığını vurguladı.

Pekin’in yakın tarihte yayımladığı “siyaset belgesinin, iki tarafın özerk varlığını görmezden gelerek Tayvan’ı Çin’in parçası saymasını protesto ettiklerini belirten Sözcü Ou, “Ana karadaki komünistler hiçbir zaman Tayvan’a hükmetmemişlerdir. Tayvan’ın egemenliği, 23,5 milyonluk Tayvan halkına aittir. Tayvan halkı Pekin’in tek ülke iki sistem önerisine dayalı birleşmeyi kabul etmeyecektir” yorumunda bulundu.

Ou, Pekin’in ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin adayı ziyaretini bahane ederek provokatif eylemlere giriştiğini, tatbikatlarla askeri güç gösterisi yaptığını, siber saldırılar ve dezenformasyon kampanyalarıyla Tayvan’ı yıldırmaya çalıştığını, yalnızca Tayvan’ı değil bölgesel barışı da tehdit ettiğini belirterek, “Asıl uluslararası oyun bozan, bölgesel istikrarsızlığı yaratan Çin’dir” ifadesini kullandı.

Tayvan’ın Ana Kara İlişkileri Konseyi de “siyaset belgesinin, hüsnükuruntu dolu olduğunu ve olguları görmezden geldiğini” savundu.

Açıklamada, “siyaset belgesinin, Komünist Parti’nin ulusal kongresi öncesinde ana kara halkına Pekin otoritelerinin Tayvan konusunda bir şeyler yaptığı izlenimi uyandırmak için hazırlandığı” görüşü dile getirildi.

Konsey, “tek ülke iki sistem” önerisinin kabul edilemeyeceği, bunun seçenek olamayacağı görüşünün Tayvan’da uzun süredir hakim olduğunu vurguladı.

Muhammed Ali ATAYURT-Türkistan Prees