Çin'in, Doğu Türkistan'daki cami yıkımı sürüyor

Uluslararası toplumun tepkisine rağmen Doğu Türkistan'da Uyguları toplama kamplarında tutmayı sürdüren Pekin, bölgedeki camilerin yıkımını da devam ettiriyor.

Batılı bazı STK ve gazetecilerin sahada ve uydu görüntüleri ile yürüttükleri çalışmalarda çok sayıda caminin ya yakıldığı ya da farklı amaçlarla kullanıldığını ortaya çıkardı.

Lavoboya dönüştürülen cami 

SAY SAY BİTMEYEN CAMİ LİSTESİ VAR

Doğu Türkistan'ın Hoten bölgesine bağlı Çira nahiyesinde bulunan Ciaman camisi, yüksek duvarlar ve Çin Komünist Partisi propaganda tabelalarının arkasına gizlendiği ve buradan geçenlerin bu duvarların arkasında eskiden bir caminin olduğunu bilmelerine imkan verilmediği gözlemlendi.

Reuters haber ajansı, söz konusu yapının şu an cami olarak faaliyette olup olmadığını teyit etmek için bölgede yaptığı çalışma sırasında muhabirlerin camiye yaklaşmasıyla sivil giyimli dört kişi sitenin etrafına gelerek, kapıları kilitledi ve buranın ziyaretçilere açık olmadığını söyleyip çalışmaları engellediğini bildirdi.

Doğu Türkistan’daki Xinjiang hükümeti sözcüsü Elijan İnayet

ÇİN, DİNİ KISITLAMALARIN OLMADIĞINI SAVUNUYOR

Doğu Türkistan’daki Xinjiang hükümeti sözcüsü Elijan İnayet, geçen yılın sonlarında bölgedeki camileri korumak için bir dizi önlemlerin alındığını iddia etmişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying ise kırsal bölgelerinin canlandırılması için, bazı camilerin yıkıldığını, bazılarının ise onarılıp genişletildiğini ifade etti. Ayrıca ülkedeki Müslümanların evde ve camilerde dinlerini özgürce yapabildikleri söyleyerek yapılan Kültür yıkımını gizlemeye çalışıyor.

Çin Hükümeti, Doğu Türkistan'da 20 binden fazla cami olduğunu ileri sürüyor ancak bunu teyit edecek herhangi resmi belge bulunmuyor.

Camiyi 24 saat gözetleyen kamera

ÇOCUK VE ÖĞRENCİLERİ CAMİ’YE GİRMESİ YASAK

Reuters muhabirleri, geçen ay Doğu Türkistan'ın 7 ilçesinde onlarca camiyi ziyaret etti.
Pekin'in "camileri ve dini özgürlükleri" koruma propagandalarının gerçeği yansıtmadığını belirten gazeteciler, birçok caminin kısmen veya tamamen yıkıldığını açığa çıkardı.

Halen açık olan camilere, bölge dışından gelen kişiler, yabancı vatandaşlar ve 18 yaşın altındaki kişilerin girmesi yasaklanırken, cami cemaatinin resmi olarak kaydolması gerektiğini belirten tabelaların göze çarptığını vurguladı.

Ayakta kalan camiler kapalı devre kameralarla 24 saat izleniyor. Çin yönetimi böylece camiye girenleri yüz tarama teknolojisi ile kayda alıyor.

Ayrıca Camiye gelen muhabirler neredeyse her zaman sivil giyimli personeller tarafından takip edilip, fotoğraf çekmemelerine izin verilmiyor.

Doğu Türkistanda yıkılan caminin uydu görüntüsü

SON 3 YILDA 16BİN CAMİ TAHTİP EDİLDİ

Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü (ASPI) uzmanlarının geçen yıl yaptığı bir araştırmaya göre, Doğu Türkistan'da Uygur ve İslam kültürünün kasıtlı olarak silinmesi çabaları kapsamında camiler ya yıkıldı veya tahrip edildi.
Bu bağlamda uydu görüntülerini inceleyen uzmanlar, inceledikleri 900 bölgede son üç yılda 16 bin caminin bozguna uğradığı sonucuna vardı.

Kapatılan camilerden sadece bir tanesi

1200 BÜYÜK CAMİ KAPATILDI

Bağımsız kaynaklara göre Çin, 1997 yılından bu yana Doğu Türkistan genelinde 1200'ün üzerinde büyük camiyi ibadete kapattı. Bunun dışında yüzlerce küçük mescidin de kapısına kilit vurulduğu biliniyor.

Pekin yönetimi tarafından kapatılan camilerden bir kısmı tamamen yıkılırken bir kısmı da Çin Komünist Partisi'nin iş haneleri haline dönüştürüldü.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying

ÇİN TÜM SUÇLAMALARI REDDEDİYOR

Çin hükümeti ASPI tarafından yayımlanan bu raporu da reddetmiş ve "Çin karşıtı güçler" tarafından desteklenen yalanlar olarak tanımlamıştı.

Ayrıca Pekin, Batılı hükümetlerle ilişkilerini geren camilerin tahrip edilmesi, keyfi suçlamalarla toplu hapis, toplama kampları ve zorunlu çalıştırma suçlamalarını da reddediyor.

Yıkılan cami

Pekin suçlamaların aksine ibadethaneleri iyileştirmek, camileri fanlar, klimalar, sifonlu tuvaletler ve bilgisayarlarla donatmak için çok para harcadığını iddia ediyor.
Muhammed Ali Atayurt-Türkistan Press
Kaynak: Euronews