BM Uzmanlarından, Çin'e insan hakları çağrısı

Birleşmiş Milletler (BM) destekli uzmanlar, Çin'e mahkemelerinin bağımsızlığını artırma, Çin virüsü Kovid-19 hakkındaki verileri paylaşma, kömür santrallerinin inşaatını askıya alma ve Doğu Türkistan'daki insan hakları ihlallerini "derhal" sona erdirme çağrısında bulundu.

BM destekli düzenlenen bir panelde, uzmanların çağrısı, Pekin'i temel haklara daha iyi saygı göstermeye teşvik edecek bir dizi tavsiye arasında yer aldı.  Çin, 18 bağımsız uzmandan oluşan ve BM İnsan Hakları Ofisi ile çalışan "Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi" tarafından yayımlanan bazı bulgulara hemen sert tepki gösterirken, Pekin, özellikle panelin Doğu Türkistan, Tibet ve Hong Kong'daki insan hakları hakkında "yanlış bilgi ve söylentileri" kabul ettiği iddiasını kınadı.

Komitenin bulguları, BM destekli kuruluşun yaptığı düzenli incelemelere konu edinilen 6 ülke arasındaki Çin'e dair geçen ay görülen duruşmalarla sınırlı tutuldu.

ÜLKELERİN "SÜRDÜRÜLEMEZ BORÇ SEVİYELERİ" DİLE GETİRİLDİ
Çin'e dair incelemelerde Makao ve Hong Kong gibi özel yönetim bölgelerindeki durum da ele alındı.  İnceleme, Çin tarafından finanse edilen bir kalkınma projesi olarak lanse edilen “Bir Kuşak Bir Yol” Projesi'nde yer alan bazı ülkelerin maruz kaldığı şeffaflık eksikliği, yolsuzluk ve "sürdürülemez borç seviyeleri" hakkındaki endişeleri de dile getirdi.

Çin'e, Paris İklim Anlaşması'nın hedeflerine ulaşmaya yardımcı olmak için karbon emisyonları üzerindeki vergileri artırma ve zenginliği kıyı bölgelerinden daha fakir batı iç bölgelerine aktarmak için daha fazlasını yapma çağrısında bulunuldu.

Çin'den dini azınlıklarının kültürel çeşitliliğini korumak için daha fazla adım atması istenirken, Hong Kong'a da insan haklarının korunmasını takip için "bağımsız bir ulusal insan hakları kurumu" kurması çağrısı yapıldı.

ZULMÜ “DERHAL” SONA ERDİRME ÇAĞRISI
Uzmanlar, Çin'e mahkemelerinin bağımsızlığını artırma, Çin virüsü Kovid-19 hakkındaki verileri paylaşma, kömür santrallerinin inşaatını askıya alma ve Doğu Türkistan'daki insan hakları ihlallerini "derhal" sona erdirme çağrısında bulundu. 

İncelemede, işçi hakları, bir insan hakları eylem planının kabul edilmesi ve aile içi şiddetle mücadele ile ebeveyn izin süresini artırmaya yönelik yasal değişiklikler hakkında bazı "olumlu yönler" de yer aldı.

Çin Komünist Parti Lideri Xi Jinping, Pekin'in Hong Kong'da demokrasi yanlısı bir hareketi bastırmaya çalışması, Müslüman topluma yönelik toplu gözaltılar gerçekleştirmesi, işçi, kadın hakları ve diğer aktivistleri susturması nedeniyle ihlallerin arttığı suçlamalarıyla da karşı karşıya kaldı.

ÇİN, VERİLEN TAVSİYELERİ ÖNYARGILI BULDU
Çin hükümeti, bu incelemeye karşılık sunduğu delillerde, güya tüm etnik grupları aynı zemine koyan anayasa ve yasalar kapsamında ayrımcılığın yasaklandığında ısrarcı olurken, Doğu Türkistan'da hukuku "kesinlikle uyguladığı" yönünde savunmada bulundu.

Diğer konuların yanı sıra komitenin “Bir Kuşak Bir Yol “Projesi, yargı bağımsızlığı ve yolsuzlukla ilgili bulgularını reddeden Çin hükümeti, "İncelemeler, Doğu Türkistan, Tibet ve Hong Kong ile ilgili konularda bazı yanlış bilgi ve söylentilere alıntı yaptı ve kabul etti. Çin tarafından sağlanan gerçekler ve sayılar gibi güvenilir bilgilere gereken ilgiyi göstermedi. Bundan dolayı verilen tavsiyeler asılsız, önyargılı ve çifte standartla dolu. Çin, bu tavsiyeleri reddediyor." ifadelerini kullandı.

Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber