Alman Meclisinde Çin zulmüne karşı yasa onaylandı

Federal Meclis Bilimsel Hizmetler Dairesi tarafından hazırlanan uzman raporuna göre, aralarında Adidas, BMW, Siemens ve Volkswagen gibi dünya markalarının olduğu çok sayıda şirket, 1 Ocak 2023’de yürürlüğe girecek "Tedarik Zinciri Yasası" adlı yeni düzenleme nedeniyle Doğu Türkistan’daki üretimlerini ve ortaklıklarını sona erdirmesi gerekiyor.

Yasanın uluslararası alanda faal Alman şirketlerinin insan hakları, çocuk işçiliği, iklim ve doğal kaynaklar konusunda sorumluluk altına aldığını vurgulayan rapor "Çin’in toplama kamplarında insan haklarına aykırı bir şekilde tuttuğu Uygurlar'ın, zorla çalıştırılmasının da yasanın sınırları içinde görüleceğini" ifade ediyor.

Çin fabrikalarında zorla çalıştırılan Uygur kızlar 

UYGUR TÜRKLERİ KÖLE GİBİ ZORLA ÇALIŞTIRILIYOR

Federal Meclis Bilimsel Hizmetler Dairesi’nin raporunda, adı geçen Alman şirketlerinin üretim merkez ve fabrikalarını, Çin’in "mesleki eğitim merkezleri” olarak adlandırdığı, uluslararası kamuoyunun ise "toplama kampları" diye tanımladığı kampların yakınında kurmaları eleştirilirken bu işletmelerde, binlerce Uygur’un zorla çalıştırıldığının bağımsız başka uluslararası raportörler tarafından da ispatlandığı belirtiliyor.

Rapor, Çin’i Doğu Türkistan’da Uygurlar başta olmak üzere Kazak, Kırgız, Tatar ve Özbek Müslümanları dinlerinden, kültürlerinden ve dillerinden vazgeçmeye zorlamakla, kötü muameleye maruz bırakmakla suçlarken yapılanların, "Birleşmiş Milletler Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi" kuralları içinde soykırım olarak tanımlanabileceğini de kaydediyor.

"Tedarik Zinciri Yasası’na göre Doğu Türkistan’da iş yapan Alman firmalarının faaliyetlerini bitirmemesi, yasa ihlali olarak görülecek ve bu durumda şirketlere, Almanya'da para cezası uygulanacak, teşvik ve ihaleler dışı bırakılacak, mağdurların şirketlere karşı dava açabilmesi mümkün olacak.

Çine gönderilmek üzere  yola çıkan Uygurlar 

YASADAN 2 BİN 900 ŞİRKET ETKİLENECEK

Ayrıca yasa, düzenlemeye uymayan ve işçi sayısı binin üzerinde olan Alman şirketlerine yıllık cirolarının yüzde 2 oranında ceza verilmesini öngörüyor.

Kökeni 2011 yılına dayanan "Birleşmiş Milletler Ekonomi ve İnsan Hakları İçin Temel Prensipler Kararnamesi" olan "Tedarik Zinciri Yasası" 1 Ocak 2023'den itibaren kademeli olarak yürürlüğe girecek. Yaklaşık 2 bin 900 şirketin bu yasadan etkilenmesi bekleniyor.

Federal Meclis ile Başbakanlık binası önünde protesto 

UYGURLARDAN ÇİN’E KARŞI PROTESTO GÖSTERİSİ

Federal Meclis İnsan Hakları Alt Komisyonunda, Çin'in Uygurlara yönelik baskı politikalarının görüşüldüğü sırada, Soykırımın tanınması için yaklaşık 100 Uygur Türkü Federal Meclis ile Başbakanlık binası yakınında gösteri yaptı.

Dünya Uygur Kurultayı tarafından düzenlenen gösteride "Çin, toplama kamplarını kapat!” “Uygurları serbest bırak!” “Doğu Türkistan’a Özgürlük!” ve “Soykırımı Durdur!” yazan döviz ve pankartlar kaldırarak çeşitli sloganlar eşliğinde Çin’in Doğu Türkistan’daki baskı politikalarına karşı tepki gösterildi.

Gösteriye, bazı Türk sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ile Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Milletvekili Martin Patzelt de katıldı.

Dışişleri Bakanı Heiko Maas

HEİKO MAAS, Xİ JİNPİNG'DEN CEVAP İSTEMİŞTİ

Pekin yönetimiyse, Doğu Türkistan‘da kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve söz konusu kişilerin zorla çalıştırıldığı suçlamalarına ilişkin bilgi vermiyor.

2019’da Alman medyasında yayınlanan ve büyük yankı uyandıran belgelerde, Uygurlar'ın sadece fiziki şiddetle karşılaşmadığı, kamplarda kameralarla ve puan sistemiyle tamamen gözetim altında tutuldukları öne sürülmüş, Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'e ve Çin yönetimine seslenerek, iddialara açıklık getirilmesini istemişti.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Küresel Politikalar Merkezi (CPG) Milyonlarca Uygur'un pamuk tarlalarında zorla çalıştırıldığını öne sürerek, çeşitli uluslararası markaları, Uygurlar'ın zorla çalıştırılmasıyla elde edilen ürünleri üretimde kullanmakla suçlamıştı.

DÜZENLEME TÜRKİYE'Yİ DE ETKİLEYEBİLİR İDDİASI

Almanya‘da siyaset ve ekonomi çevreleri tarafından "paradigma değişikliği" olarak tanımlanan yasanın ileride insan hakları, doğal kaynaklar, iklim koruma ve çocuk işçiliği konusundaki kurallara uymayan başka ülkeler için de gündeme gelebileceği belirtiliyor.

Alman sendikaları, Türkiye’de Hugo Boss, Zara, C&A gibi şirketlerin tedarikçilerinde çocuk işçilerin çalıştırıldığını iddia ediyor.

2018’de imzaladıkları koalisyon sözleşmesinde tedarik zinciri konusunda bir yasal düzenleme yapma konusunda mutabık kalan koalisyon hükümetinin ortakları Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ve Sosyal Demokrat Parti (SPD), geçen Şubat ayında yasa konusunda anlaşmıştı.

Muhammed Ali ATAYURT-Türkistan Press
Kaynak: VOA