ABD VE ULUSLARARASI ORTAKLARINDAN ÇİN’E UYGUR YAPTIRIMI

Amerika Birleşik Devletleri ve uluslararası ortakları, Çin Halk Cumhuriyeti’nin üst düzey yetkililerine Doğu Türkistan’daki Uygurları hedef alan ciddi insan hakları istismarları nedeniyle yaptırımlar uyguluyor.

22 Mart’ta Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pekin’in Doğu Türkistan’daki Uygurlara ve ağırlıklı olarak Müslüman olan diğer etnik gurupları hedef alan baskıcı politikalarını uygulamada rolu olan iki Çin Komünist Partisi (ÇKP) kurumunun üst düzey yetkililerine karşı Kanada, Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği ile birlikte çıkardıkları Magnitsky yaptırımlarını duyurdu.

Blinken, verdiği bir demeçte, Çin’in giderek artan uluslararası kınamalara rağmen Doğu Türkistan’da soykırım yapmaya ve insanlığa karşı suç işlemeye devam ettiğini, Çin’in işlediği suçlara derhal son vermesi ve mağdur durumdaki bir çok kişi için adalet çağrısında bulunma konusunda dünyanın dört bir yanındaki müttefikleriyle birlikte hareket etmeyi sürdüreceğini ifade etti.

Antony Blinken atan Tiwit

İKİ ÇKP KURUMU YETKİLİSİNE MAGNİTSKY YAPTIRIMI

ABD’nin getirdiği yeni yaptırımlar, Doğu Türkistan’daki Xinjiang Kamu Güvenlik Bürosu (XPSB) Direktörü Chen Mingguo ile Bingtuan Yani Xinjiang Üretim ve İnşaat Kolordusunun (XPCC) parti sekreteri Wang Junzheng’i hedef alıyor.

Bilgilere göre Bingtuan, ÇKP’nin üst düzey liderlerine bölgedeki durumla ilgili rapor veriyor ve Doğu Türkistan’daki ekonomik etkinliğin %20’sini kontrol ediyor.

“Dışişleri Bakanı Antony Blinken: ABD, Doğu Türkistan’daki ciddi insan hakları ihlalleriyle bağlantılı olarak Küresel Magnitsky yasası kapsamına alınacak iki Çin Halk Cumhuriyeti yetkilisine uygulanan cezai yaptırımlarla İnsan haklarını ihlal edenlerin hesap vermesini teşvik etmek için Birleşik Krallık, Kanada ve AB ile birlikte aldıklarını vurguladı.

Çin, 2017’den bu yana Resmi verilere göre en az 2 milyon Gayrı resmi bilgilere göre ise 7 Milyonu aşkın Uygur’u ve diğer Müslüman gruplara mensup kişileri Doğu Türkistan’daki kamplarda rızası dışında dönüşümlü olarak zorla tutuyor. İnsan hakları gruplarına göre Çinli yetkililer, Uygurları zorla çalıştırmaya ve kitlesel gözetime tabi tutarken Uygur kadınlarını da kitlesel şekilde kısırlaştırıyor.

Xinjiang Kamu Güvenlik Bürosu (XPSB) Direktörü Chen Mingguo ile Bingtuan Yani Xinjiang Üretim ve İnşaat Kolordusunun (XPCC) parti sekreteri Wang Junzheng

DIŞ İŞLERİ BAKANLARINDAN ÇİN’E CİDDİ SUÇLAMALR

İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Doğu Türkistan’daki Xinjiang Kamu Güvenlik Bürosu bünyesindeki dört kıdemli yetkiliye karşı uygulanacak yaptırımları duyurduğu 22 Mart tarihli demecinde, “Doğu Türkistan’da yaygın olan insan hakları ihlallerine ilişkin kanıtlar görmezden gelinemez. Uluslararası ortaklarımızla birlikte çalışarak, bu ihlallerin sorumlularından hesap sormayı hedefleyen yaptırımlar uygulayacağız.” Açıklamasını yapmıştı.

Kanada Dışişleri Bakanı Marc Garneau, Çin’in Uygurlara karşı sistematik baskı kampanyasına son vermesi çağrısında bulunan 22 Mart tarihli açıklamasında, “Doğu Türkistan’da Çin devletinin ellerinde gerçekleşen korkunç insan hakları ihlallerine ilişkin derin endişelerimiz devam etmektedir,” şeklinde konuşmuştu.

BİNGTUAN VE ÇİNLİ YETKİLİLER ZATEN ABD YAPTIRIMI ALTINDAYDI

AB, Birleşik Krallık ve Kanada, ayrıca zaten ABD yaptırımı altında olan, Bingtuan ve Doğu Türkistan’daki eski bir parti sekreteri yardımcısı Zhu Hailun da dâhil olmak üzere birçok ÇKP kuruluşu ve yetkilisine de yaptırım uygulamıştı.

Yaptırımlar, yetkililerin ve kuruluşların varlıklarını dondururken, ABD, Birleşik Krallık, AB veya Kanada’ya yapılacak seyahatleri de men ediyor. Yaptırım uygulayan ülkelerin vatandaşları, yaptırım uygulanan kuruluşlarla iş yapamıyor.

Blinken, Raab ve Garneau, 22 Mart tarihli bir ortak açıklamada “Çin’e, Doğu Türkistan halkına karşı baskıcı uygulamalarına son vermesi çağrısında bulunmak için bir aradayız. Çin’in insan hakları ihlallerine dikkat çekmek için birlikte hareket etmeye devam edeceğiz.” ifadelerini kullanmıştı.

Muhammed Ali ATAYURT-Türkistan Press
Kaynak: usembassy.