19 Ülke Çin’den yana oy kullandı

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyinin 51. Oturumunda, Doğu Türkistan’daki sistematik soykırımın değerlendirilmesi için özel toplantı yapılması talebi, yapılan oylamada reddedildi.

Yarın son bulacak 51. Oturum kapsamında Konseye sunulan 47 tasarının ilk oylamaları 6 Ekim tarihinde yapıldı.

Doğu Türkistan’daki ciddi insan hakları durumunun görüşülmesi için sunulan tasarı, 17 kabul oyuna karşı 19 ret ve 11 çekimser oyla reddedildi.

Aralarında Bolivya, Küba, Gabon, Endonezya, Kazakistan, Pakistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Özbekistan'ın bulunduğu ülkeler ret oyu verirken aralarında Almanya, Fransa, Çekya, Finlandiya, Polonya, Güney Kore, ABD ve İngiltere'nin olduğu ülkeler tasarının lehinde oy kullandı.

Konu üzerine Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliği tarafından beyanat ilan edildi. BM İnsan Hakları Konseyinin Uygur Oturumuna İlişkin Beyanatta şu ifadelere yer verildi.  

19 ÜLKE ÇİNDEN YANA OLDU

BM insan hakları konseyi 6 Ekim, 2022 tarihinde Çin’in Doğu Türkistan’da işlemekte olduğu İnsan hakları ihlallerini müzakere etmek için özel oturum düzenlenmesi hakkında oylama toplantısı yapmış ve 17’ye karışı 19 oylama sonucu özel oturum düzenleme teklifi reddedilmiştir.

31 Ağustos 2022 de Michelle Bachelet ofisi tarafından Doğu Türkistan’daki soykırıma ilişkin rapor yayınlanmış, Doğu Türkistan’da Çin yönetimi tarafından sistematik olarak insanlığa karşı suç işlenmekte olduğu kanısına varmıştır. Söz konusu raporda ve önceki belgelerde milyonlarca insanın suçsuz tutuklandığı kanıtlanmış, 10 devletin parlamentosunda soykırım kararı alınmış ve Londra’daki Bağımsız Uygur Mahkemesinden soykırım işlenmekte olduğu yönünde net hüküm çıkmış durumda, BM İnsan Hakları Konseyi’nin böyle bir karar vermesi üzücüdür ve asıl sorumluluğuna aykırıdır.

Çin bu şekilde soykırım ve insanlığa karşı suç işlerken, BM’nin ve BM’ye bağlı kurumların, özellikle İnsan Hakları Konseyi ve İnsan Hakları Yüksek Komitesinin işlevsiz kalması, Çin’in soykırım uygulamalarını meşrulaştırması ve daha da ileriye gitmesinin önünü açmış durumdadır. Bu konuda BM İnsan Hakları Konseyi’nin kuruluş amacına uygun bir karara varamadığı ve üye ülkeler içinden hayır oyu veren ülkelerin insan hakları sözleşmesinin ve söz konusu konseye üye olmanın gerektirdiği sorumlulukları yerine getirmediğinden dolayı bu ülkeleri protesto ediyoruz ve Doğu Türkistan halkının üzüntülerini iletiyoruz.

Bu minvalde, Somali’nin evet oyu kullanan tek Müslüman ülke olmasından ve Türkiye’nin üye olmadığı halde hassasiyet göstermesinden dolayı şükranlarımızı ileterek, BM İnsan Hakları Konseyini ve BM’nin diğer ilgili kurumlarını Doğu Türkistan’daki soykırım ve insan hakları ihlallerinin durdurulması için daha azimli ve verimli adım atmaya davet ediyoruz.

Muhammed Ali ATAYURT-Türkistan Press