En temel insani hak ve hukuklarının tamamen ellerinden alınarak milyonlarca insanın ceza kamplarında ve hapishanelerde tutulduğu Doğu Türkitan’da dini yasaklamalar ve siyasi baskıların yaşandığı haberleri uluslararasında büyük yankılar topladı.
Kimi ülke veya teşkilatlar bu yüz yılda böylesi bir korkunç zulmün yaşandığına inandı ve meseleyi sahiplendi kimisiyse tam aksine zulmedenle beraber oldu.
Doğu Türkistan’daki önü arkası kesilmeyen yasaklamalar ile ilgili haberleri izledikçe tüm bunları yerinde inceleme kararı alarak bölgeye giden İspanya uyruklu Marta huanula karşgarda geçirdiği günlerini ulusla arası toplumla paylaştı.
Martan, Kaşıgar şehrindeki ilk gecesini kaldığı otelde Çin polisleri tarafından pasaprot incelemesiyle geçirdiğini hatta bu durumun kaşgarda kaldığı 4 gün boyunca her gün tekrarlandığını aktarırken bölgenin her yeri polis kontrol noktaları ve gözetim kameraları ile dolu olduğunu, esnafların ellinde tuttuğu zincir vurulan bıçakları, demir kafesle kapatılan dükkanları gördüğünü ifade ederek Doğu Türkistan’daki yaşamın gerçekten insanı rahatsız edici olduğunu belirtiyor.