ÇİN, “XİNJİANG” TERİMİNİ ÇARPITMAYA ÇALIŞTI

17 Ocak'ta Çin Haber Ağı'nın yerel haberler bölümünde LiuShanshan adlı Çinli bir yazarın kaleme aldığı "Xinjiang yeni bölge demek mi?" Başlıklı bir makalede "Xinjing" teriminin kökeninin tarihini ve tüketimdeki anlamını analiz ediyor.

Makale’de "Xinjiang” adının anlamı olarak bilinen “yeni bölge” kelimesinin bir yüzeysel mana ifade ettiğini, aslında bunun Xinjiang ile Çin arasındaki tarihsel bağı inkar etmek olduğunu ve Xinjiang'ın Çin'e bağlı olmasının kaçınılmaz ve doğal bir şey olduğunu, insanların “Xinjiang” terimini kavramsal olarak yanlış anladığını iddia ediyor.

Yazar, "Xinjiang" adının, Qing hanedanı askeri subayı ZoZongtang’ın 1876-1878'de Kaşıgariye devleti Hanı YakuphanBedevlet’i mağlup etmesinden sonra, 1884 yılında "Batı Bölgesi" ne verilen yeni bir isim olduğunu gerekçe gösterirken "Xinjiang" adının, yabancı araştırmacıların ve diğerlerinin anladığı gibi "yeni bölge" manasında değil, "anavatanın yeni geri kazanımı", yani "eski toprak" anlamına geldiğini savunuyor. Ayrıca Doğu Türkistan’ın Han ve Tang hanedanları döneminden beri Çin'e ait olduğunu ortaya atıyor.

Almanya'da yaşayan Uygur aydınlarından FarhatMohammadi, konuyu değerlendirerek, Ezelden beri Türklerin yaşadığı Toprakları işgal eden Çinlilerin geçmişte “Xinjiang” yani “yeni toprak” adını verdiği tarihi hatayı düzeltmeye ve farklı bir şekilde yorumlamak suratıyla işgal girişimini gizlemeye çalıştığını ifade etti.

Çin, 2016'dan beri Doğu Türkistan’da nazivari toplama kampları kuruyor, Türk yurdunun asıl sahibi olan milyonlarca Uygur, Kazak, Kırgız ve Özbek Türklerine karşı soykırım uygulamakla beraber Türk islam kültür medeniyetini, dilini, tarihini ve örf adedini temelden kaldırmaya yönelik asimilasyon politikası izliyor.

Günümüze kadar sömürgeciliğin sembolü olan (adı üstünde) “yeni toprak” anlamına gelen "Xinjiang" adı üzerinde Çin’in bu denli yanıltıcı ve çarpıtıcı iddialar ortaya atması, Çinlilerin gelecekte Doğu Türkistan’ın esaretten kurtulup Bağımsız olacağı endişesi yaşadığını ve bunun giderek artığını gösteriyor.


Muhammed Ali ATAYURT

Kaynak: https://www.rfa.org/uyghur/xewerler/xinjang-atalghusi-01182021221935.html